________________
પરંતુ ભલે ગુરુ કોઈ ભૂલ થતાં શિષ્યને દંડથી તાડના કરતા હોય પણ જો શિષ્યને સાયણા-વાયણા કરતા હોય તો તે ભલા છે. માત્ર આ લોકમાં જ હિતકારી ગુરુ તો સુગર કોટેડ પોઇઝન જેવા છે. આ લોકમાં હિતકારી ઉપરાંત પરલોકમાં હિતકારી ગુરુ જ સાચા ગુરુ છે. ભવ ભયથી શરણે આવેલા શિષ્યને સંસાર સાગરથી સંયમ પળાવી પાર ઉતારે તે ગુરુ કાષ્ઠની નાવ જેવા છે. સાચા ગુરુ શિષ્યના આત્માનું હિત પહેલું જુવે. જે ગચ્છમાં ગુરુ શિષ્યોને સાયણા વાયણાદિ કરતા હોય ત્યાંજ સંયમાર્થી આત્માએ વસવુ જોઇએ. સાધકે માત્ર શરીરની સગવડ ખાતર
ગુરુ કરવાના નથી. ३१८. स्त्रीणां यदि चारित्रं न स्यात् तर्हि साधुः साध्वी श्रावकः
श्राविकाचेति चतुर्वर्ण श्रमणसङध व्यवस्था न स्यात् । અર્થ – સ્ત્રીઓને જો ચારિત્ર ન હોય તો સાધુ-સાધ્વી, શ્રાવક શ્રાવિકારૂપ ચતુર્વિધ સંઘ વ્યવસ્થા ન થાય. ત્રિવિધ સંઘ માનવો પડે. પણ તીર્થકર ભગવંતો તો ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના કરે છે.
સંઘનાં ચારે અંગો એક બીજાના પૂરક છે. ३१९. आसन्नकाल भव सिद्धियस्स जीवस्स लकखणं इणमो
विसय-सुहेसु ण रज्जइ सव्वत्थामेण उज्जमइत्ति । અર્થ – નજીકના કાળમાં જેની ભવમાંથી મુક્તિ થવાની હોય તેવા જીવનું લક્ષણ આ છે કે-તે વિષયસુખમાં આનંદ પામતો નથી અને સર્વ શક્તિથી તપ સંયમમાં ઉદ્યમ કરે છે.
