________________
પૃથ્વી વિ. ત્રસની હિંસા માનવ સ્વાર્થ માટે મોજ શોખ પરિવાર માટે કરેતે સંસારના પરિભ્રમણનું કારણ છે. જેનાથી હિંસા થાય તે શસ્ત્ર.
દ્રવ્ય શસ્ત્ર=ચાકુ-છરી-ભાલા-તીર-તલવાર-બંદુક · ભાવશસ્ત્ર=મન-વચન-કાયાના અશુભ યોગો, જ્ઞપરિક્ષાથી જાણી પ્રત્યાખ્યાન પરિક્ષાથી ત્યાગ કરો.
શિષ્ય પ્રશ્ન કરે છે. પૃથ્વી વિ.જીવો દેખાતાં નથી સુંઘતાં નથી, બોલતાં નથી-ચાલતાં નથી તો વેદના કેવી રીતે થાય ? જવાબ-પૂર્વ અશુભ કર્મ ઉદયે મૃગા પુત્રની લોઢીયા જેમ જન્માંધ-બધિર-મૂંગો પાંગળો તેને કોઇ મારે તો દુ:ખનો અનુભવ કરે છે, ભલે તે બોલતો નથી, ચાલતો નથી જોતો નથી તો પણ, તેમ પૃથ્વી વિ. જીવોનું છેદન ભેદનથી ભયંકર દુઃખ અનુભવ થાય છે માટે આરંભ હિંસાનો નિષેધ બતાવેલ છે.
આગમો પ્રત્યે આપણા પૂર્વજોએ કેવો આદર, કેવો સત્કાર કેવું બહુમાન અને કવી ક્રૂરબાની આપી છે એનો ઇતિહાસ અછતો નથી. પ્રત્યેક આગમોના નામો શબ્દો મંત્રાક્ષર તુલ્ય છે.
૧૪૪૪ ગ્રંથના રચયિતા સૂરિપુરંદર પ.પૂ.આ. હરિભદ્રસૂરિ મ.ના મુખમાંથી નીકળેલા આ શબ્દો !
कत्थ अम्हारिसा प्राणी, दूसमा दोसदूसिया हा अणाहा कहं हुंता जइ न हुंता जिणागमो. દુષમકાળના દોષથી દૂષિત એવા અમારા જેવા અનાથી દુર્ભાગી આત્માનું શું થાત ! જો આ જિનેશ્વર ભગવાનના આગમો પ્રાપ્ત ન થયા હોત તો..!
શ્રી આચારાંગસૂત્ર.
આમાં ખાસ કરીને આચારની મહત્તા દર્શાવી છે. જિનશાસન વિચારોનું પણ ઉદ્ગમ બિન્દુ આચાર માને છે. વ્યવહાર માત્ર વિચારથી
