________________
મુક્તાશુક્તિમુદ્રા સ્વરૂપ મુરાસુરી મુદ્દા, જસ્થ સમા દોવિ ગર્ભિઆ હત્યા તે પુણ નિલાડદેસે, લગ્ગા અન્ને અલગ્નત્તિ /૧૭
બંને હાથ સરખા એટલે સામસામી આંગળીઓ આવે તે રીતે અને ગર્ભિત એટલે મધ્યમાં ઉંચા હોય તેવા બંને હાથને કપાળ સાથે લગાડ્યા હોય તે મુક્તાશક્તિ મુદ્રા કહેવાય. કેટલાક આચાર્યો કહે છે તેવા હાથ કપાળે રાખ્યા હોય અને કપાળને લગાડ્યા ન હોય તે મુક્તાશક્તિ મુદ્રા કહેવાય. ll૧ી. કઈ મુદ્રા વડે ક્યા સૂત્ર કહેવાય ? પંચંગ પણિવાઓ, થયપાઢો હોઈ જોગમુદ્દાએ I વંદણ જિણમુદ્દાએ, પણિહાણે મુત્તસુરીએ l/૧૮
નમસ્કાર અથવા ખમાસમણ રૂપ પંચાંગ પ્રણિપાત પાંચ અંગને નમાવવા સ્વરૂપ પંચાંગી મુદ્રા વડે થાય છે. સ્તવપાઠ-નમુત્થણ આદિ યોગમુદ્રા વડે થાય છે. અરિહંત ચેઈઆણંઆદિ વંદનસૂત્ર જિનમુદ્રા વડે અને પ્રણિધાનસૂત્ર મુક્તાશક્તિ મુદ્રા વડે થાય છે. ll૧૮.
પ્રણિધાનત્રિકનું સ્વરૂપ. પણિહાણતિગ ચેઈઅ-મુણિવંદણ-પત્થણાસરૂવ વા | મણ-વાય-કાએગd, સેસ-તિયત્નો ય પયડુત્તિ ૧૯ો.
[૧૦] ચૈત્યવંદના સ્વરૂપ “જાવંતિ ચેઇઆઇ', મુનિવંદન સ્વરૂપ “જાવંત કેવિ સાહૂ’ અને પ્રાર્થના સ્વરૂપ “જય વિયરાય” એ ત્રણ પ્રણિધાન સૂત્રો છે. અથવા મન-વચન-કાયાની એકાગ્રતા એ ત્રણ પ્રણિધાન છે. બાકીની ત્રિકનો અર્થ સુગમ છે. ll૧૯માં
આ પ્રમાણે દશ ત્રિકનું દ્વાર પૂરું થયું. ૨ પાંચ અભિગમ - અલ્પ ઋદ્ધિવાળા શ્રાવક માટે. સચ્ચિત્તદબમુઝણ - મચ્ચિત્તમણુજઝણં મeગd I ઈગ-સાડિ ઉત્તરાસંગુ અંજલી સિરસિ જિણ-દિકે ૨oll
સચિત્ત દ્રવ્યનો ત્યાગ, અચિત્તદ્રવ્યનો અત્યાગ, મનની એકાગ્રતા રાખવી, બંને છેડે દીવાળું, નહિ સાંધેલો અખંડ ખેસ રાખવો, પરમાત્માના દર્શન થતાં મસ્તક પર અંજલિ કરવી". l/૨૦ll
ભાષ્યત્રિક-ભાવત્રિક ૩૩
