________________
૬. ત્રીશ નીવિયાતાં
દૂધનાં નીવિયાતાં દ્રાક્ષ, ઘણા અને થોડા ચોખા, ચોખાનો આટો અને ખાટા પદાર્થ, સહિત દૂધ, તે પયસાડી, ખીર, પેયા, અવલેહિકા (ચટાય તેવી), રાબ, દુગ્વાટી, દૂધ વિગઈ સંબંધી છે. ૩રા.
ઘીના અને દહીંના પાંચ પાંચ નીવિયાતાં દાઝીયું, દહીંની તર અને આટો પકાવેલું ઘી, ઔષધિઓ નાખીને ઉકાળેલા ઘીની તરી, કીટ્ટી અને કાંઈ નાખીને ઉકાળેલ ઘી.
દહીંના - કરંબો, શીખંડ, મીઠાવાળું દહીં, કપડે છણેલું દહીં અને તે (છણેલું) વડાવાળું દહીં. ll૩૩ll.
તેલ અને ગોળનાં પાંચ પાંચ નીવિયાતાં તિલવટી, બાળેલું તેલ, ઔષધિ નાખી ઉકાળેલું તેલ, પકવેલી ઔષધિની તરનું તેલ અને તેલની મલી.
તથા સાકર, ગળમાણું, પાયો કરેલો ગોળ, ખાંડ અને અર્ધ ઉકાળેલ શેલડીનો રસ (એ પાંચ ગોળનાં નીવિયાત છે.) Il૩૪ો.
પફવાન્નનાં પાંચ નીવિયાતાં આખી તવીમાં સમાય તેવડા એક પૂડલા પછીનો બીજો પૂડલો, તે જ સ્નેહમાંનો ચોથો વગેરે ઘાણ, ગોળધાણી, જળલાપસી અને પાંચમો - પોતું દઈ તળેલો પૂડલો. ૩પ.
સંસ્કૃષ્ટ દ્રવ્ય ખાવાની વસ્તુ ઉપર દૂધ અને દહીં, ચાર આંગળ, ઢીલો ગોળ, ઘી અને તેલ. એક-એક આંગળ હોય, કઠણ ગોળ અને માખણના પીલુના મ્હોર જેવડા કકડા હોય, તો સંસ્કૃષ્ટ (કહેવાય). l૩વા
નીવિયાતાનું લક્ષણ અને મતાન્તરે બીજું નામ દ્રવ્યથી હણાયેલી વિગઈ અને તે કારણથી તે વડે હણાયેલું દ્રવ્ય, તળતાં વધેલું ઘી વગેરે. તેમાં નાંખેલું તે દ્રવ્ય પણ, નીવિયાતું છે. બીજા આચાર્ય ભગવંતો એને ઉત્કૃષ્ટ દ્રવ્ય (કહે છે.) Il૩શા
ભાષ્યત્રિ+ભાવત્રિક ૧૯૭
