________________
પહેલા ઉચ્ચારસ્થાનમાં ચોથ ભક્તાદિ, બીજામાં તેર, ત્રીજામાં પાણસ્મ, ચોથામાં દેશાવગાસિક અને ચરિમ-છેલ્લામાં પાંચમામાં) યથાસંભવ જાણવું. ll
બીજા વાંદણામાં જેમ “આવસ્સિઆએ પદ ફરીથી કહેવાતું નથી, તેમ વચલા પચ્ચકખાણોમાં “સૂરે ઉગ્ગએ” વગેરે અને “વોસિરઈ” જુદા જુદા કહેવા નહિ; કેમ કે, એવો) ક્રિયાવિધિ છે. ICI.
તથા તિવિહારના પચ્ચકખાણમાં, અચિત્તભોજીના દુવિહારમાં તેમજ પ્રાસુક જળના પચ્ચખાણમાં, પાણસ્સના (છ) આગાર કહેવાય છે. /૧૦ના
એટલા માટે જ, ઉપવાસ, આયંબિલ અને નીવિ, વગેરેમાં શ્રાવકો પણ પ્રાસુક જળ જ પીએ છે અને તિવિહારનું પચ્ચખાણ કરે છે. ||૧૧||
નવકારસી અને મુનિ મહારાજનાં રાત્રિનાં પણ પચ્ચખાણો ચઉવિહારમાં જ હોય, બાકીનાં પચ્ચકખાણો તિવિહાર અથવા ચઉવિહારવાળાં હોય અને રાત્રિનાં પચ્ચખાણો, પોરિસી વગેરે પુરિમઢ વગેરે અને એકાશન વગેરે પચ્ચકખાણો, શ્રાવકોને દુવિહાર, તિવિહાર અથવા ચઉવિહાર હોય. ll૧૨ll
૩. ચાર પ્રકારનો આહાર એકલો પદાર્થ સુધા શમાવવામાં સમર્થ હોય અથવા આહાર સાથે ભળેલો હોય; અથવા સ્વાદ આપતો હોય અથવા કાદવ સરખો હોવા છતાં પણ ભૂખ્યો થયેલો માણસ પેટમાં જે ઉતારી જાય, તે આહાર ગણાય. I૧૩.
અશનમાં:- મગ, ઓદન, સાથવો, માંડા, દૂધ, ખાજા વગેરે. ખાદ્ય, રાબ અને કંદ વગેરે અને પાનમાં - કાંજીનું, જવનું, કેરાંનું, કાકડીનું પાણી તથા મદિરા વગેરેનું પાણી છે. ll૧૪
ખાદિમમાં - ભૂજેલા ધાન્ય અને ફળ વગેરે, સ્વાદિમમાં - સૂંઠ, જીરુ, અજમો વગેરે તથા મધ, ગોળ, પાન-સોપારી વગેરે અને અણાહારીમાં મૂત્ર અને લીમડો વગેરે છે. ૧પો.
ભાષ્યત્રિ-ભાવત્રિક ૧૯૧