________________
હવે ધનપ્રાપ્તિ બંધ થવાથી વસંતતિલકા પુત્રીનો અતિ પ્રેમ છતાં વસંતસેના વેશ્યાએ (અક્કાએ) ધમિલની દુર્દશા કરી ઘરમાંથી કાઢી મૂક્યો. તેને ભમતાં ભમતાં શ્રી અગડદત્ત મહામુનિ મળ્યા. તેમણે પોતાનું સવિસ્તર ચરિત્ર કહીને તે દ્વારા ઉપદેશ આપ્યો. તેથી પ્રતિબોધ પામ્યા છતાં ધમિલકુમારે ગુરુ મહારાજને કહ્યું કે - હે ગુરુ મહારાજ ! મને હજી સંસારસુખની ઈચ્છા રહેલી છે, તે પૂર્ણ થાય એવો ઉપાય બતાવો, પછી આપ કહેશો તેમ કરીશ. ગુરુએ કહ્યું - મુનિ સાંસારિક સુખનો ઉપાય બતાવે નહિ, પણ આમાં પરિણામે આશ્રવ તે સંવરરૂપ થનાર છે માટે ઉપાય બતાવું છું કે - તમારે છ માસ પર્યન્ત આયંબિલનો ચઉવિહાર તપ કરવો, પણ દ્રવ્યથી મુનિવેષ અંગીકાર કરવો, દોષ રહિત ગોચરી કરવી, મુનિપણું જાળવવું અને નવકાર મંત્રના નવ લાખ જાપ ઉપરાંત ષોડશાક્ષરી મંત્ર હું બતાવું છું, તેનો પણ જાપ કરવો. આ પ્રમાણે છ માસ સુધી કરવાથી તમારી ઈચ્છા પૂર્ણ થશે. (અહીં શ્રી અગડદત્ત મુનિએ ધમિલકુમારને ઘણો વિશેષ વિધિ વગેરે બતાવ્યો છે તે ધમિલકુમારના ચરિત્રથી તથા રાસ વગેરેથી જાણવો.)
ધમ્પિલકુમારે ગુરુ મહારાજના કહેવા પ્રમાણે યથાર્થ રીતે છ માસ પર્યન્ત તપ, જપ વગેરે કરી મુનિવેષ તજી દીધો. ત્યારબાદ દેવની પ્રસન્નતાથી તેમજ પૂર્વભવમાં બાંધેલા અશુભ કર્મના ક્ષયથી રાજ્ય, સ્ત્રી, પુત્રાદિકના વૈભવરૂપ અનેક પ્રકારનાં સાંસારિક સુખ પામ્યા.
પ્રાન્ત ધર્મરુચિ નામના ગુરુ મળ્યા. તેમણે ઉપદેશ આપ્યો અને પૂર્વભવ કહ્યો. તેથી વૈરાગ્ય પામી રાજ્ય પુત્રને સોંપી પોતે સ્ત્રીઓ સહિત ચારિત્ર અંગીકાર કર્યું અને દીર્ઘકાળ પર્યત ચારિત્રનું પાલન કરી અંતે માસનું અનશન કરી ધમિલ મુનિ અને બે સાધ્વી કાળ કરી બારમા અશ્રુત નામના દેવલોકમાં ઉત્પન્ન થયા. ત્યાંથી મહાવિદેહમાં ઉત્પન્ન થઈ ચારિત્ર લઈ કેવળજ્ઞાન પામી મોક્ષપદ પામશે.
એ પ્રમાણે ધર્મિલકુમારે પચ્ચકખાણના (તપના) પ્રભાવથી આ ભવ સંબંધી સુખ મેળવ્યું અને પ્રાન્ત મોક્ષપદ પામ્યા.
- દામન્નકનું દષ્ટાંત (પરલોકના ફળ સંબંધી) રાજપુર નગરમાં રહેતા સુનંદ નામના કુલપુત્રે પોતાના મિત્ર જિનદાસ શ્રાવકના ઉપદેશથી સાધુ પાસે માંસનું પચ્ચકખાણ કર્યું. દેશમાં દુષ્કાળ પડવાથી સર્વ લોક માંસાહારી થયા. સુનંદનું કુટુંબ સુધાથી પીડાય છે, છતાં સુનંદ મત્સ્ય મારવા જતો નથી. એક વાર સાળો આગ્રહ કરીને સુનંદને સરોવર પર લઈ ગયો
ભાષ્યત્રિક-ભાવત્રિક ૧૫૩