________________
મતિ અને સુમતિ ! મહાભારતના મહામાનવો પાંડવોની વંશવેલી પર ઊગેલું એક ફૂલ પાંડુષણ રાજા ! મતિ-સુમતિ એમના પુત્રો !
મતિ-સુમતિને એકદા ગિરનાર સાંભર્યો અને સમુદ્ર માર્ગે એમણે યાત્રા-પ્રસ્થાન કર્યું, પણ વિધાતાની પીંછીંમાં કોઈ નવું જ ચિત્ર ઘૂંટાતું હતું, આદર્યા અધૂરાં રહ્યાં. નાવ મધદરિયે આવી ને ભીષણ તૂફાન જાગ્યું !
સાગરના બધા સફરીઓ, તૂફાન જોતાં જ ધ્રૂજી ઊઠ્યા ! દૂર દૂર સાગરના પાણીમાં પ્રલય-વેગ હતો ને આંધી વધુ ને વધુ ભીષણ સ્વરૂપ લઈ રહી હતી !
બધા સફરીઓનાં હૈયા જ્યારે ઊચાં થઈ ગયાં, ત્યારેય મતિસુમતિ તો શાંત જ બેઠા હતા. એમની આંખો સામે ગિરનાર ખડો હતો અને વાણી વિના તેઓ ભગવાન નેમનાં ગીત ગાઈ રહ્યા હતા !
પળ વીતી અને ઝંઝાવાતે વધુ વેગ પકડ્યો, બે પળ વતી ને પાણીનાં મોજાંઓ નાવને ઉથલાવવા દોડ્યાં આવતાં જણાયાં ! અંતે, નાવની ગતિ પર ફટકો પડ્યો ને નાવ ભરદરિયે અટવાઈ !
સઢની ફરેરાટી બોલાઈ ગઈ હતી ! સુકાન હવે હાથમાં રહ્યું ન હતું અને નાવિકોની હૈયા-ક્ષિતિજેથી આશાનો સૂર્ય અસ્ત થઈ ગયો હતો ! પણ બધા સફરીઓની વચ્ચે મતિ-સુમતિ સાવ અભય બનીને બેઠા હતા, મરણનો એમને ભય ન હતો અને જીવનની એમને ઝંખના ન હતી ! બસ, એમને તો અત્ર, તત્ર ને સર્વત્ર મસ્તીની બંસી સંભળાતી
હતી !
ઘડી-અધઘડી વીતી ને સાગરપ્રલય નૃત્યના ઠેકા લેતો જણાયો. એક જોરદાર આંધી આવી ને નાવ ઊથલી પડી. પાણીનાં મોજાંની જીવલેણ થપાટ વાગી ને નાવનાં સંધાનનો ભુક્કો બોલાયો, એનાં પાટિયપાટિયાં વિખૂટાં પડી ગયાં !
ધર્મનું સાચું સાધન ડિલ નહિ, દિલ છે, ને સાચું જ્ઞાન કેવળજ્ઞાન ભાવથી મળે છે !
હું ગિરનારની ગૌરવગાથા
