________________
૩૬ ]
[ આગમસાર દિવસ અને રાત્રિને પહેલે અને પ્રહર કહ્યો છે. ઉકાલિક સૂત્રોને સ્વાધ્યાય કાળ ત્રણ સંધ્યાના કાળ સિવાય અન્ય સર્વ સમયે કરી શકાય. સંધ્યા સવારે ને સાંજે સૂર્યોદય, સૂર્યાસ્ત અને મધ્યાહ્નને સમય જાણો.
કાલિક સૂત્રો ઉપર મુજબ ૨૩ છે અને ઉત્કાલીક સૂત્ર. વર્તમાનમાં મળી કુલ ૩૧ માન્ય સૂત્રે હાલ છે જેને સ્વાધ્યાય ૩૨ પ્રકારની અસઝઝાય ટાળીને કાલ પ્રમાણે કર, ૩૨માં આવશ્યક સૂત્રને આ દોષ લાગતા ન હોવાથી ગમે ત્યારે ભણી શકાય છે. સ્વાધ્યાય શરૂ કરતાં પહેલાં તપસ્યા:
સૂત્ર સિદ્ધાંતના સ્વાધ્યાય શરૂ કરતી વખતે દરેક સૂત્ર. માટે જુદા જુદા જોગ અર્થાત્ તપસ્યા કરવાનું ફરમાન. કરવામાં આવેલ છે. તે માટે બહુશ્રુત પ. પૂ. સમર્થમલજી મહારાજશ્રીએ તેમનાં “સમર્થ સમાધાન” નામના ગ્રંથંમાં. પ્રશ્ન ૧૦૩૭માં જણાવ્યું છે કે –
સૂત્ર ભણતાં જે આયંબીલ તપ કરાવવામાં આવે છે, તેને “ઉપધાન તપ કહે છે. પ્રવચન સારોદ્ધારની. ટીકામાં “ઉપધાન ની વ્યુત્પત્તિ આ પ્રમાણે કરી છે,
ઉપn=સમીપે ધીયતે ક્રિયતે સૂત્રાદિક ચેન તવસા. તદુપધાનમૂ” અર્થાત્ જે તપ વડે સૂત્ર-સિદ્ધાંતની વાંચણી. સ્વાધ્યાય, આદિની શરૂઆત કરવામાં આવે છે. તેને ઉપધાન તપ કહેવામાં આવે છે.
તે આયંબિલ તપ ક્યા કયા સૂત્રો માટે કેટલું કેટલું કરવાનું છે તેની ધારણું નીચે પ્રમાણે છે – આંગ સૂત્રો૧૧, (૧) આચારાંગ સૂત્ર–૫૦ (૨) સૂયગડાંગ–૩૦,
