________________
૩૭૬ ]
[ આગમસાર
ચારિત્રધમ રૂડી રીતે પાળવા માટે આચારાંગ ને નિશીથ સૂત્રનું જ્ઞાન આવશ્યક કહ્યુ છે. જે આચારાંગ, સુયગડાંગ, નિશીથ, દશાશ્રુતસ્કંધ, બૃહત્કલ્પ,વ્યવહાર, ઠાણાંગ ને સમવાયાંગ—આ ૮ સૂત્રેાના સોંપૂર્ણ જ્ઞાતા હોય તેને તેમજ આઠ વરસની જેમની પર્યાય હાય તેને આચાય કે ઉપાધ્યાયની તેમજ ગણાવચ્છેદકની પદવી દેવી કલ્પે છે.
ન
દોષ લાગ્યા પછી જે સાધુ આલેાચના ન કરે કે ન કરી શકે ને કાળધર્મ પામી જાય તે તે આરાધક મટી વિરાધક ગણાય, તે જ. જ. ભવનપતિ ઉ. પ્રથમ દેવલાક સુધી જાય.
વ્યવહારની શુદ્ધ સાધનાથી જ સાધક નિશ્ચયને અર્થાત્ આત્માના પરમપદને સિધ્ધપદને પામી શકે છે. તેથી આ સૂત્રની ઘણી મહત્તા છે. જે કાઈ સાધક પાતાના આચાર ધનુ જિનાજ્ઞાનુસાર વિશુદ્ધ પાલન કરી આત્મકલ્યાણ કરવા ઈચ્છતા હાય તેણે આ સૂત્રના ચથા જ્ઞાતા બનવું આવશ્યક છે.
(૩) બૃહત્કલ્પ–ત્રીજું' છેદ સૂત્ર છે, છ ઉદ્દેશા છે. ૪૭૩ શ્લોક પ્રમાણ છે. આમાં સાધના આચારકલ્પ કહ્યો છે. આ કલ્પ જિનેશ્વરપ્રણીત છે, તેથી જિન-આજ્ઞાના આરાધક મુનિઓએ આ કલ્પાનુસાર ચારિત્ર પાળવુ જોઇએ.
પહેલા ઉદ્દેશા :– સાધુ-સાધ્વીજીને શું ન ક૨ે તે કહ્યું છે (૧) શસ્રપરિણત હાય તેવા ટુકડા કર્યા વગરના કેળા આદિ આખા ફળ લેવા કલ્પતા નથી. (૨) ચામાસા સિવાયના ૮ સાસમાં એક જ સ્થળે સાધુ માટે એક માસથી વધુ ને સાધ્વી માટે બે માસથી વધુ રહેવુ. કલ્પે નહિ (3) જે ઉપાશ્રયની ચારે બાજુ અનેક દુકાન અને અનેક બારણા