________________
૧૯૪ ]
[ આગમસાર આતાપના લેવા ગઈ. ત્યાં ગણિકાને પાંચ પુરૂષો સાથે કીડા કરતાં નિયાણું બાંધ્યું કે મને પણ આવા ભેગે મળે. સંયમના પ્રભાવે દેવી થઈને પછી કુપદ રાજાને ત્યાં પુત્રીપણે જન્મી, અને પાંચ પાંડવોને પતિ તરીકે પામી.
ધર્મરચી અણગાર ગુરૂઆજ્ઞાએ શાક પરડવા જતાં કીડીઓને મરતાં જોઈ, બધુ શાક ખાઈ ગયા, કીડીઓની દયા પાળી તેના પ્રભાવે સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનમાં ઉપજ્યા છે, અને ત્યાંથી ચ્યવી એક ભવ કરી મેક્ષે સીધાવશે.
આ કથાનો સાર એ છે (૧) અપ્રિય વસ્તુ ભારહીતપણે સાધુને ન વેરાવવી, (૨) સંયમ લઈ માત્ર કર્મની નિર્જરા અર્થે તપ કરવું, તપ કરી કદાપિ નિયાણું (તેનું ફળ) ન બાંધવું. (૩) સંયમી સાધુએ સૂક્ષમ છાની પણ પ્રાણતિક કષ્ટ દયા પાળવી.
(૧૭) કલિક દ્વીપના અધો :-જે અશ્વો શબ્દાદિ વિષયમાં લુબ્ધ થયા, તે બધા પકડાયા અને દોરડાથી બંધાયા અને રાજાની સેવામાં રહેવું પડ્યું ને દુઃખી દુઃખી થઈગયા, પણ જે અધો લુબ્ધ ન થયા તે કાલિક દ્વીપમાં જ સુખે સુખે સ્વતંત્ર રહ્યા. આ ન્યાયે જે સાધુ શબ્દાદિ વિષમાં આસક્ત થાય છે, તેને દુર્ગતિમાં જઈ પરાધિનપણે નરકતિર્યંચાદિ ના દુઃખે ભેગવવા પડે છે. પણ જે સાધુ તેમાં અનાસક્ત રહી નિરતિચાર સંયમ પાળે છે તે કર્મપાશમાં બંધાતા નથી, અને સુગતિ અને પરંપરાએ મોક્ષ પામે છે.
(૧૮) સુષમા દારિકા :–રાજગૃહી નગરીમાં ધના સાર્થવાહને ૫ દીકરા, સુષમા નામે એક પુત્રી અને ચિલાત