________________
૧૭૦ ]
[ આગમસાર લાખ પૂર્વનું જાણવું, એ પ્રમાણે બાકીના બધા તીર્થકરના. શાસનકાળ અવસર્પિણના તીર્થકરોથી ઉલટા અનુક્રમે જાણવા. તે પહેલા પદ્મનાભ તીર્થકરને શાસનકાળ છેલ્લા મહાવીર સ્વામીના ર૧૦૦૦ વર્ષના શાસનકાળ પ્રમાણે, જાણ.
તીર્થકર નિયમા તીર્થ નથી પણ તીર્થની સ્થાપના. 'કરનારા છે. સાધુ, સાધવી, શ્રાવક, અને શ્રાવિકા રૂપ ચતુર્વિધ.
શ્રી સંઘને જૈનશાસનમાં તીર્થ કહ્યું છે. તીર્થકરો નિયમાં પ્રવચની (ઉપદેશક) હોય છે, જ્યારે આચારાંગાદિ સૂત્રો પ્રવચન છે.
નવમામાં વિદ્યાચારણને જ ઘાચારણની શીવ્ર ગતિનું નિરૂપણ છે. પોતાની લબ્ધિથી આકાશમાગે ગમન કરનાર મુનિવરને “ચારણ મુનિ કહેવાય છે.નિરંતર છઠ છઠની તપસ્યા વડે લબ્ધિ મેળવે તે “વિદ્યાચારણ અને નિરંતર અઠ્ઠમ તપ વડે લબ્ધિ મેળવે તે જ ઘાચારણ કહેવાય છે, અને દશમાં ઉદ્દેશામાં સેપકમ અને નિરૂપકમ. આયુષ્યના પ્રકારે કહ્યા છે, દેવ, નારક, અસંખ્યાત વર્ષના. આયુષ્યવાળા જુગલિયાંતિ અને મનુષ્ય, ૬૩ શલાકાદિ ઉત્તમ પુરૂષ અને ચરમ શરીરી (મક્ષગામી) નિયમો. નિરૂપકમી (આયુષ્ય વચમાં તુટે નહિ તેવા) આયુષ્યવાળા. જ હોય છે, જ્યારે બાકીના બધા જ બને પ્રકારના જાણવા. પછી “કતિ સંચિત” અર્થાત્ એક સમયે સંખ્યાતા જીવ ઉત્પન્ન થાય તે, “અતિ સંચિત એટલે અસંખ્યાતા ઉત્પન્ન થાય અને અવ્યક્ત સંચિત એટલે એક જ જીવ એક સમયે ઉપજે તેનું કથન છે. નારકીઓ ત્રણે પ્રકારે