________________
વિવિધ દષ્ટિકોણથી જ્ઞાનનું સ્વરૂપ (૧) મતિજ્ઞાન
(૧૧) સવિકલ્પજ્ઞાન શ્રુતજ્ઞાન
નિર્વિકલ્પજ્ઞાન અવધિજ્ઞાન
(૧૨) ક્ષાયોપથમિકજ્ઞાન મન:પર્યવજ્ઞાન
ક્ષાયિકજ્ઞાન કેવલજ્ઞાન
(૧૩) બુદ્ધિના ગુણ (૨) શ્રુતજ્ઞાન
સુશ્રુષા ચિંતાજ્ઞાન
શ્રવણ
ગ્રહણ ભાવનાજ્ઞાન
વિજ્ઞાન વિષયપ્રતિભાસ જ્ઞાન
ધારણ આત્મપરિણત જ્ઞાન
ઉહ તત્ત્વસંવેદન જ્ઞાન
અપોહ (૪) પ્રત્યક્ષજ્ઞાન
તત્ત્વાભિનિવેશ (તત્ત્વનો આગ્રહ) પરોક્ષજ્ઞાન
(૧૪) સાલંબનજ્ઞાન (૫) સાકાર ઉપયોગ.
નિરાલંબનજ્ઞાન નિરાકાર ઉપયોગ
(૧૫) આગમથી
નોઆગમથી (૯) સમ્યજ્ઞાન
તદ્વતિરિક્ત મિથ્યાજ્ઞાન
(૧૯) નયજ્ઞાન (૭) જ્ઞપરિજ્ઞા (ગ્રહણશિક્ષા)
પ્રમાણજ્ઞાન પ્રત્યાખ્યાન પરિજ્ઞા (આસેવન શિક્ષા)
(૧૭) અભિલાપ્યજ્ઞાન (વક્તવ્ય) (૮) ભૂતજ્ઞાન
અનભિલાપ્યજ્ઞાન (અવક્તવ્ય) ભવિષ્યજ્ઞાન
(૧૮) અન્વયજ્ઞાન વર્તમાનજ્ઞાન
વ્યતિરેકજ્ઞાન (૯) પ્રત્યક્ષજ્ઞાન
(૧૯) મતિઅજ્ઞાન અનુમિતિજ્ઞાન
શ્રુતઅજ્ઞાન ઉપમિતિજ્ઞાન
વિર્ભાગજ્ઞાન શાજ્ઞાન
(૨૦) સંશયજ્ઞાન (૧૦) મૂકજ્ઞાન
વિપર્યયજ્ઞાન અમૂકજ્ઞાન
અનધ્યવસાયજ્ઞાન
૩૩
શ્રુત મહાપૂજા