________________
જૈનશાસનમાં બતાવેલ કાળ કેવળીની દૃષ્ટિએ સૂક્ષ્મમાં સૂક્ષ્મ = કાળ અસંખ્યાતા સમય
= ૧ આવલિકા ૧,૩૭,૭૦,૨૧૯ આવલિકા = ૧ મુહુર્ત ૨ ઘડી
= ૧ મુહૂર્ત ૨ ઘડીથી (૪૮ મિનીટથી) કાંઈક ઓછું = ૧ અંતર્મુહૂર્ત ૪ પ્રહર
= ૧ દિવસ/૧ રાત ૮ પ્રહર
= ૧ અહોરાત્રી ૧૫ અહોરાત્રી
= ૧ પક્ષ ૨ પક્ષ
= ૧ મહિનો ૨ માસ
= ૧ ઋતુ ૩ ઋતુ
= ૧ અયન ૨ અયન
= ૧ વર્ષ ૫ વર્ષ
= ૧ યુગ સંખ્યાતા વર્ષો ૩ પ્રકારે ઉત્કૃષ્ટ સંખ્યાતું + ૧
= પહેલું અસંખ્યાતું અસંખ્યાતા વર્ષો
= ૧ પહેલું અસંખ્યાતું ૧૦ કોડાકોડી પલ્યોપમ વર્ષ = ૧ સાગરોપમ ૧૦ કોડાકોડી સાગરોપમ વર્ષ = ૧ ઉત્સર્પિણી/૧ અવસર્પિણી ૧ ઉત્સર્પિણી+૧ અવસર્પિણી = ૧ કાળચક્ર અસંખ્યાતા કાળચક્ર
= ૧ પુદ્ગલ પરાવર્ત આવા અનંતા પુલ પરાવર્તકાળથી આપણે ૧૪ રાજલોકમાં રખડીએ છીએ. હજી સાવધાન ન થયા તો વધુ ભટકવા તૈયાર રહેવું પડશે.
પરિચય પુસ્તિકા
૩૫