________________
૪૬
ઉત્તમ કાવ્યરચના વડે હજારા હૈયાંને ડેલાવી શકે છે અને તેને શાસન પ્રત્યે આકષી શકે છે.
સ્વ. આચાય દેવના ઊર્મિકાવ્યા-સ્તવના-સઝઝાયા આદિમાં આત્મકલ્યાણની અનેાખી મસ્તી છલકતી દેખાય છે. સ ંસારનુ અનિ ત્ય સ્વરૂપ અને સંસારના સુખાપભાગની ભયંકર જ્વાળાનું દર્શન કર્યાં વગર આવી મસ્તી જીવનમાં તે વનમાં સંભવતી નથી. કાઈ ભાષાતા ખેલાડી કદાચ ભાષાના બળ વડે એવી મસ્તીનેા આભાસ કરાવી શકે એ ખતે, પણ એ મસ્તીમાં હૈયાના ધબકાર । હરગીઝ હાતા નથી.
સ્વ. આચા દેવે હજાર ઉપરઉપરાંત કાવ્યા રચ્યાં છે... એ બધાં કાવ્યાનું અવગાહન કરવું એ સહજ વાત નથી. પરંતુ અહી' એમનાં કેટલાંક ભક્તિ અને આધ્યાત્મિક રસથી છલકતાં ગીતાના હળવા પરિચય આપ્યા છે.
પ્રથમ એ મહાપુરૂષની કાવ્યલબ્ધિમાં રમતાં કેટલાંક મિકાવ્યા' સ્તવના આદિ જોઈએ.
ભગવાન આદિનાથ પ્રભુના એક ભક્તિ રસ ભરપુર સ્તવનમાં આત્મદર્શી કવિ ગાય છે :~
એક ભક્તિ વસાલે મેરે મન ભક્તિ વસાલે, ચૂર કરી ક` સારે જાન શકે હાં,
ચાર બડે સુખ કોઈ પા ન શકે હાં,
મુક્તિકા આંગણમે તુહી ખુલા લે...
અને એજ કાવ્યમાં કવિતા આત્મભાવ ચરમસીમાએ પહોંચે
છે... કવિ પોકારે છે...
જ્ઞાન મીના કાઈ ઈસે ધ્યા ન શકે હાં,
ધ્યાન ખીના આત્મ જ્યેાતિ પા ન શકે હાં, આત્મકી જ્યાતિકા તુંહીં ખસાલે...
