Page Text
________________
કૌશાંબી નગરી ઘણી પ્રાચીન નગરી છે. એ પુણ્યનગરીમાં જયંતદેવ રાજા રાજ્ય કરતો હતો. એક દિવસ નિત્યક્રમ પ્રમાણે રાજા પરિવાર સાથે ઉદ્યાનમાં ક્રિડા કરવા ગયો. પાછા વળતાં તેણે માર્ગમાં સુવર્ણકમળ ઉપર બીરાજમાન કેવળી યશોદેવમુનિને દેશના આપતા જોયા.
રાજા ધર્માનુરાગી હતો. ધર્મ વધુ સમજવા મળશે તેથી જ્ઞાની ભગવંતની દેશના સાંભળવા બેસી ગયો. દેશના સાંભળતાં રાજાએ ગુરુવર્યને વિનયપૂર્વક પૂછ્યું, પ્રભુ ! હું જ્ઞાની કે અજ્ઞાની ?
ઉપકારી જ્ઞાની ભગવંતે કહ્યું, રાજનુ ! આ સંસારના સ્વ-સ્વરુપને જેણે જાણ્યો નથી, સમજ્યો નથી. જાણ્યા સમજવા છતાં તે અસાર સંસારમાં, વિષય કષાયમાં લીન છે એ જીવને જ્ઞાની કેમ કહેવાય ? આધિ-વ્યાધિ-ઉપાધિથી ઘેરાયેલા સંસારને જોવા છતાં તેમાં જ પડ્યા રહેવાનું જેને પસંદ હોય એને જ્ઞાની કેમ કહેવાય ? જ્ઞાની તે છે જે સ્વ-પરના કલ્યાણના માર્ગને અપનાવે.
ગુરુના અમૃતમય વચન શ્રવણ કરી રાજા સંવેગ પામે છે. પોતાના પુત્ર જયવર્માને રાજારૂઢ કરી ક્યારે હું આ અસાર સંસારને છોડી સંયમ લઈ ધન્ય બનું એ ભાવના સાથે નગરીમાં જાય છે. હવે રાજાને એક જ રટણ લાગી છે કે, ‘ક્ષણ એક લાખેણી જાય રે...’ ક્ષણને સફળ કરવા, ગુરુના ચરણે જીવન અર્પણ કરવા, શુભ ઘડીની રાહ જુએ છે. ખરેખર એ ઘડી આવી ને રાજા સંયમી બન્યો.
સંયમી જીવનના સ્વીકાર પછી સંયમીએ જ્ઞાનશાળામાં જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવાનું હોય છે. રાજા પણ એ પંથે આગળ વધ્યો પણ મોહનીય કર્મના ઉદયથી શાતાગારવમાં એ લુબ્ધ બનવા લાગ્યો. શિથીલ પરિણામી થયો. મેળવેલ જ્ઞાન પર્યાપ્ત છે. વધુ મેળવવાની જરૂર નથી એવા વિચારવાળો થયો. અવસર જોઈ ગુરુદેવ રાજાને (રાજર્ષિને) કહ્યું, નૂતનમુનિ ! પ્રમાદનો ત્યાગ કરો, આદર્શ સંયમ જીવન જીવવાનો અનુરાગ કરો. પ્રમાદવશ પૂર્વે પણ પૂર્વધર-શ્રુતકેવળી-ત્યાગ મુનિઓ સંયમી થઈ સંસાર વધારનારા થયા છે. આ બહુમૂલ્ય સંયમી જીવન સાધના-આરાધના માટે છે. જ્ઞાનનો અંત૨માં દીપ જલાવી અજ્ઞાનના અંધકારને ઉલેચી નાખો. જ્ઞાન કેવળજ્ઞાન ન થાય ત્યાં સુધી ઓછું જ છે.
રાજર્ષિ ચેતી ગયા. પ્રમાદને ખંખેરી જ્ઞાનની સાધનામાં લાગી ગયા. આ જીવન-આયુષ્ય જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ માટે ઓછું પડશે તેવું એમને સમજાઈ ગયું. માટે હે જીવ ! અપ્રમત્ત ભાવે ગુરુના ઉપદેશને યથાર્થ કરી લે. બસ તે જ દિવસથી જ્ઞાન ♦ ચૌદ પૂર્વધર શ્રી ભાનદત્તમુનિ ૧૩ કાઠીયાના કારણે નકે ગયા.
૬૯
| SR No. | 006144 |
| Book Title | Ghadvaiya |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Harishbhadravijay |
| Publisher | Navjivan Granthmala |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 198 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 6 MB |