Page Text
________________
૭
નં. | પ્રાપ્તિ
૧. સમા
૯
નુકસાની
પ્રસન્નચંદ્ર દાવાનળની જેમ બાળે
ગૌતમ | પર્વત પીગળે | ઉપમા સ્વામી નહિં, અપ્રિતિ
-
૩. |સરળતા લક્ષ્મણા /નાગણની જેમ સમય જાવજીવ ૧
સાધ્વી
છંછેડાય
- બગાડે વર્ષ
૪. ઉદારતા કોણીક
૨. । નમ્રતા
८
ચરિત્ર
પિસાચ
નિંદા કરાવે
૧૦ કષાયના કારણે અનંતા અપ્રત્ય. પ્રત્યા. |સંજ્વલન
દેવ
ગતિ નકગતિ તિર્યંચ | મનુષ્ય
પામે
પત્થર | પૃથ્વી રેત પાણી
←
ગુણ રોકે સમ્યક્ત્વ દેશ
સર્વ યથાખ્યાત
ગુણને વિરતિને વિરતિને ચારિત્રને
૪
૧૫
મહિના દિવસ
સાર ઃ જો જીવ અનંતાનું બંધી કષાય કરે તો તે અંત સમય સુધી અપ્રગટ દુઃખ આપે. આર્તધ્યાનના કારણે નરકગતિનું આયુષ્ય બાંધે અને જો જીવનમાં સમ્યક્ત્વ હોય તો ચાલ્યું જાય એમ સમજવું.
કષાય : ક્રોધ ચર્મચક્ષુ થી જોવાથી કાનથી સાંભળવાથી અને મુખથી બોલવાથી થાય. તપસ્વીનું તપ પણ ક્રોધના કારણે નિષ્ફળ જાય. જ્યારે ક્ષમા દિવ્યચક્ષુ છે. શાંતિ આપે, તપસ્યા સફળ કરે. તપેલા લોખંડના ગોળાની જેમ કષાયો છે. પોતે બળે બીજાને બાળે. વેરનો આનંદ અલ્પ-ક્ષણિક. ક્ષમાની સુવાસ જન્મોજન્મ.
ઉપકારનો બદલો :
जातापत्या पति द्वेषी, कृतदारस्तु मातरम् । कृतार्थः स्वामिनं देष्टि, जितरोगाश्चिकित्सकम् ।।
અર્થ : આ જીવ પુત્ર થતાં પતિ પ્રત્યે ઉદાસીન-ક્રેષિ, પુત્ર પોતાના લગ્ન થયા પછી માતા પ્રત્યે ઉદાસીન, પૈસો-ધન મળ્યા પછી શેઠ પ્રત્યે અને રોગ ગયા પછી વૈદ્યહકીમ પ્રત્યે દ્વેષ થાય છે. અર્થાત્ જ્યાં સુધી સ્વાર્થ છે ત્યાં સુધી લાગણી હોય છે. શાસ્ત્રોમાં તો કહ્યું છે કે - ‘સમકિતદાયક ગુરુતશો પશુવયાર ન થાય.’ ગમે તેટલું કરો તો પણ ઉપકારનો બદલો વળાતો નથી.
૫. યોગ॰ : ઉપરના ચારે કર્મ બંધના કારણોમાં મન-વચન-કાયાના અશુભ યોગ (પ્રવૃત્તિ) ચિકણા પાપકર્મ બાંધવા નિમિત્તરૂપ થાય. અશુભ યોગ પાપનો વધારો કરે જ્યારે શુભ યોગ પુણ્ય બંધાવી ધીરે ધીરે તપશ્ચર્યાદિ દ્વારા પાપથી મુક્તિ અપાવે.
ૐ ખામેમિ સવ્વ જીવે. શિવમસ્તુ સર્વ જગતઃ. સવ્વ જીવા કમ્મવસ. ક્ષમા વીરસ્ય ભૂષણમ્. ૦ યોગના પંદર પ્રકાર છે ઃ મનયોગ-૪, વચનયોગ-૪ અને કાયયોગ-૭ એમ ૧૫ યોગ છે.
८
| SR No. | 006143 |
| Book Title | Bandhan Ane Mukti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Harishbhadravijay |
| Publisher | Navjivan Granthmala |
| Publication Year | 2008 |
| Total Pages | 138 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |