Bandhan Ane Mukti

SR No.: 006143
Original Sutra Author: N/A
Author: Harishbhadravijay
Publisher: Navjivan Granthmala
Publication Year: 2008
Total Pages: 138
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 30

શરીર દ્વારા સમવસરણની રિદ્ધિ-સિદ્ધિ તથા પ્રશ્ન પૂછવા જવાય છે. જ્યારે તેજસ વર્ગણાથી શરીરમાં ગરમી નિર્માણ થાય (ખાધેલો ખોરાકની પાચન ક્રિયા ચાલે) આ ઉપરાંત ભાષા-શ્વાસોશ્વાસ મન પછી છેલ્લી કાર્મણ વર્ગણા કર્મ નિર્માણનું કામ કરે છે. આ વર્ગણાઓ ૧૪ રાજલોકમાં ઠાંસીઠાંસીને પડેલી છે. તે કારણે જ આત્મા ગમે ત્યાં ગમે તે ગતિ-જાતિ કે પરીસ્થિતિમાં હોય તો પણ ત્યાં કર્મ બાંધે છે. અર્થાત્ કાર્મણ વર્ગણાના પુદ્ગલો ૧૪ રાજલોકમાં વ્યાપેલા હોવાથી ગમે તે સ્થળેથી ગ્રહણ થાય છે.* (૩) કર્મ બંધના હેતુ (નિમિત્તો) :
ઝવેરીઓ મોતીની જાતો (સાઈઝ)ને છૂટી પાડવા જેમ અનેક જાતની ચાળણીનો ઉપયોગ કરે છે. તેમ કર્મ બંધના ૪(૫) હેતુ-કારણો છે. મિથ્યાત્વ, અવિરતિ, પ્રમાદ, કષાય અને યોગ તે દ્વારા એ કર્મબંધ કરે છે.
કર્મગ્રંથકારના મતે ૪ હેતુઓ કારણો છે અને તત્ત્વાર્થકારના મતે પ્રમાદ સહિત પાંચ કારણો છે.
૧ થી ૩ ગુણસ્થાનકે ચારે હેતુથી કર્મબંધ થાય. ૧ થી ૪ ગુણસ્થાનકે મિથ્યાત્વ સિવાય ત્રણ હેતુથી કર્મબંધ થાય. ૧ થી ૧૦ ગુણસ્થાનકે મિથ્યા-અવિરતિ સિવાય કષાય અને યોગથી બંધાય. ૧ થી ૧૩ ગુણસ્થાનકે યોગથી કર્મ બંધાય.
તેમાં ૧૧ થી ૧૩માં ગુણસ્થાનકે માત્ર યોગથી કર્મ બંધાય. ૧૪ મા ગુણસ્થાનકે યોગપણ નથી માટે કર્મબંધ થાય જ નહિં.
(૧) મિથ્યાત્વઃ સર્વજ્ઞ ભગવંતે જે પદાર્થ જેવા સ્વરૂપે બતાવ્યો છે તેવા સ્વરૂપે ન માનતાં વિપરીત સ્વરૂપે માનવાં તે.
આ મિથ્યાત્વ એક એવું કારણ છે કે, આ જીવે અનંતકાળથી તેનો સંગ કર્યો છે. તેથી એ હંમેશાં જીવન અવિરતિમય સ્વછંદી રીતે પૂર્ણ કરવાના મનોરથ સેવે છે.
જ્યારે જીવ સ્વચ્છંદી થાય ત્યારે સમય-શક્તિ આદિનો દુરૂપયોગ કરે એટલે પ્રમાદ સેવે પ્રમાદમય જીવન જીવનાર મનગમતું ન થાય તો કષાય કરવા લાગે. પોતાની અજ્ઞાન ક્રિયા કે ધારેલું ન થયું તેથી એ વિચારો (યોગ) પણ વિના કારણે ખરાબ કરે. ટૂંકમાં એક મિથ્યાત્વના કારણે બાકીના ચારે હેતુઓ જીવનમાં પ્રવેશ્યા વિના ન રહે. તેથી મિથ્યાત્વ-ખોટી માન્યતાને સર્વ પ્રથમ જાકારો આપવો જરૂરી છે. ૧૮ પાપ સ્થાનકમાં મિથ્યાત્વ ૧૮મું છતાં રેલ્વેમાં ગાર્ડ હોય તેમ મહત્વનું કામ કરનાર છે. * મોબાઈલ કે ટીવી ગમે તે સ્થળેથી અવાજ કે ચિત્ર ઝડપી શકે છે. તે