Dharm Mahelna 21 Pagathiya

SR No.: 006142
Original Sutra Author: N/A
Author: Harishbhadravijay
Publisher: Navjivan Granthmala
Publication Year: 2005
Total Pages: 158
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 18 MB

Page 52

. એનો અર્થ એ જ કે, દયાળુ, પુણ્યવાન આત્માનો ઉછેર જયણાપૂર્વક જીવદયા, અનુકંપાના શુભ ભાવોથી થયો છે, થાય છે. જ્યારે કુર માનવીનો ઉછેર દયાને પાત્ર હોય છે. અનેક જાતની આધિ-વ્યાધિ-ઉપાધિ તેના જીવનમાં આવે તો તે દરેક ક્ષણે સામનો કરવા ટેવાઈ ગયેલ હોય છે. પાપની અરેરાટી તેના જીવનમાંથી લુપ્ત થયેલી હોય છે.
હદય બધાને છે. ઈન્દ્રિયો બધાને છે છતાં જેમ ચંદન ઘસો તો સુગંધ આપે, ધૂપ બળીને સુવાસ આપે તેમ અકુર જાત ઘસીને વિના કારણે બંધાતા અનર્થદંડના પાપથી દૂર રહેવા પ્રયત્ન કરે. બીજાને દુઃખ ન આપવાની ભાવના ભાવે.
એક અપેક્ષાએ કહી શકાય કે, દયાળુ એ સમક્તિધારી છે. જ્યારે કુર એ મિથ્યામતિ છે. તેથી જ અઢાર પાપસ્થાનકનું સેવન કરતા અચકાય નહિ. સંભવ છે કે, કર્મના કારણે સારા નિમિત્ત મળતાં કુર–અર થઈ શકે છે અને ખરાબ નિમિત્તના કારણે અકુર–કુર પણ થઈ શકે છે.
(૧) ઉદાયન મહામંત્રીને જંગલમાં અંત સમયે સમાધિ આપનારા, મુનિના દર્શન કરવાની ભાવના થઈ. અંગરક્ષકોએ બુદ્ધિ વાપરી દ્રવ્ય વેશધારી ભાટચારણ દ્વારા પ્રયત્ન કર્યો. મંત્રીએ મુનિના દર્શન ખૂબ ભાવથી કર્યા, સમાધિમય જીવન પૂર્ણ કર્યું. મંત્રીનું ઘર્મ આચરણ જોઈ, સાધુ દર્શનની ઉત્કૃષ્ટ ભાવના જોઈ, ભાટચારણ દ્રવ્યવેશધારી હતો તે ભાવનેશધારી આરાધક મુનિ થઈ ગયો.
(૨) ચંડકૌશિકનો જીવ પૂર્વે સાધુ હતો. ક્રોધાગ્નિએ તપસ્વી મુનિને પણ ક્રોધી બનાવ્યા. ફળ સ્વરૂપ બીજા ભવે એ આત્મા ચંડકૌશિક થયો. જીવ માત્રને દ્રષ્ટિ વિષથી બાળીને ભસ્મ કરવાની કુરતા જીવનમાં પ્રવેશી. કાળાંતરે જ્યારે પ્રભુવીર કનકખલ આશ્રમની તરફ વિહાર કરતાં ચંડકૌશિકના બીડ પાસે જ કાઉસ્સગ્ય ધ્યાને ઊભા રહ્યા ત્યારે પણ ચંડકૌશિકે પોતાના સ્વભાવ પ્રમાણે પ્રભુના ચરણે ડંખ માર્યો.
પણ... ઉત્તમ પુરુષના સમાગમથી, પવિત્ર છાયાથી જીવ સુધરી ગયો. ક્રોધીઅક્રોધી થઈ ગયો. પ્રભુના બે શબ્દ એના જીવન રથને પાછો વાળવા નિમિત્ત થયા. અણસણ કરી એ ક્રોધી સમતાનો ઉપાસક બન્યો. તિર્યંચગતિમાંથી કાળ કરી દેવગતિ પામ્યો.
(૩) ભ. મહાવીરે વિહાર કરતાં વિનયવાન ગૌતમસ્વામીને કહ્યું, હે ગૌતમ! એ કૃષિકાર હાલીક ખેડૂતને તું પ્રતિબોધી આવ.
પ્રભુની આજ્ઞા શિરોધાર્ય કરી ગૌતમસ્વામી કૃષિકાર-ખેડૂતને પ્રતિબોધ કરવા ગયા. ખેડૂત પ્રતિબોધ પામ્યા, ભાવના બદલાઈ. મુનિષ પણ સ્વીકાર્યો. પરંતુ જ્યાં ગૌતમસ્વામી મુનિને ભગવાનની પાસે લાવ્યા ત્યાં પૂર્વ ભવના કર્મે જોર કર્યું. * મૃગાલોઢીયાનું પાલન રાણી મૃગાવતીએ શુભભાવે કર્યું હતું.