________________
તેની ચિંતા ન કરતાં લબ્ધ+લક્ષ્ય આ બન્ને શબ્દને ભેગા કરી નવી દ્રષ્ટિ આત્માર્થી જીવને આપી છે. ૨૦ ગુણથી જે જીવે લક્ષ્ય સુધી પહોંચવા પુરુષાર્થ કર્યો છે એ જીવ લબ્ધલક્ષ્યના સર્વોત્તમ ગુણના કારણે પોતાની મંઝીલ સુધી અવશ્ય પહોંચશે. પોતાનું બહુમૂલ્ય જીવન સફળ કરશે. બાણાવળીની પરીક્ષા આપનારને છેલ્લી ક્ષણે માત્ર લક્ષ્ય જ દેખાય છે અને તો જ એ લક્ષ્યને વિંધશે. વિજય મેળવશે.
ક્રિયા-દ્રવ્યથી પણ થાય છે ને ભાવથી પણ થાય છે. દ્રવ્યક્રિયા કરનાર જીવની પાસે ક્રિયાની આગળ-પાછળની ભૂમિકા જ્ઞાનસહિતની નથી જ્યારે ભાવક્રિયા કરનાર શુદ્ધતાથી, શાંતિથી, સમતાથી ક્રિયા કરશે. ક્રિયા કરતાં એને જે કર્મક્ષયના ફળની પ્રાપ્તિ થવી જોઈએ એ તેજ ક્ષણે થતી રહેશે. અમૃતક્રિયાના અધિકારમાં શાસ્ત્રોમાં સાત પ્રકારની શુદ્ધિ સહિત જો ક્રિયા થાય તો રોમરાજી વિકસ્વર થાય તેવી વાત લખી છે.•
અગણિત પુણ્યરાશી ભેગી કરી હોય ત્યારે જ્ઞાનીઓ કહે છે કે, મહાભાગ ! મનુષ્યગતિ, જૈનધર્મ, ઉત્તમકુળ, આયદશ, દેવ-ગુરુ-ધર્મની નજીક સામગ્રી, ધર્મવાસિત માતા-પિતા, ધર્મ કરવાના સાનુકૂળ સંયોગો આદિ મળે છે. આવું દુર્લભ જીવન મળ્યા પછી જો લબ્ધલક્ષ્ય ગુણ જીવનમાં આવે તો બેડો પાર થયો સમજવો. આ જગતમાં સામાન્ય રીતે નીચે પ્રમાણે જીવોના પ્રાજ્ઞ પુરુષોએ વિભાગ પાડ્યા છે : ૧. સ્વ | પોતાનું જ વિચારનાર અધમાધમ | એકલપેટો, સ્વાર્થી ૨. સ્વજન થોડું વર્તુળ મોટું કરનાર અધમ અનિચ્છાએ ખવડાવનાર ૩. દુર્જન હાથીના દાંત જેવી દ્રષ્ટિ
કોઈની સામે ન ખાનાર ૪. સજ્જન મિત્રભાવ રાખનાર મધ્યમાધમ સાથે બેસી ખાનાર ૫. સર્વજન | જીવો સાથે મૈત્રી રાખનાર | ઉત્તમ, બીજાને ખવડાવી ખાનાર ૬. સહધર્મી | જીવ માત્ર સાથે ક્ષમા ઉત્તમોત્તમ | બીજાને ખવડાવી આનંદ (સાધર્મિક) | રાખનાર
પામનાર શાસ્ત્રમાં “આહાર તેવો ઓડકાર”, “વાણી તેવું વર્તન', “પરિણામ તેવો બંધ', ઉપયોગે ઘર્મ જેવા ટૂંકા પણ ગંભીર અર્થવાળા સૂત્રો-વાક્યો વાંચવા મળે છે. એ વાક્યોની પૂર્વ ભૂમિકા એટલે જ જીવન જીવવાની કે કાંઈક મેળવી લેવાની ભૂમિકા. આ ભૂમિકા હસ્તગત થયા પછી તેમાં આગળ જો વધવામાં આવે તો લબ્ધલક્ષ્ય ગુણ જીવને સરળતાથી પ્રાપ્ત થાય. સામે ચાલીને આવે. જીવનની પ્રગતિ સામે ચડીને થાય. માત્ર આવકાર આપવાની પાત્રતા તમારામાં હોવી જોઈએ.
વ્યવહારમાં જ્ઞાની-કેવળજ્ઞાની, માનવ-મહામાનવ, આત્મા-પરમાત્મા, મુનિગીતાર્થ જેવા જોડકાઓ સાંભળવા મળે છે. પ્રથમ શબ્દ કર્મના કારણે જીવ પ્રાપ્ત * ભ.વીરે અંબર પરિવ્રાજક દ્વારા સુલતાને ધર્મલાભ કહેવડાવેલો તે સાંભળી એ આત્મા નાચી ઉઠ્યો.
મધ્યમ
૧૧૫