________________
ધન પુણ્યથી મળે, કદાચ ન મળે તો તેના અભાવમાં જીવ થોડો ઘણો દુઃખી થાય જ્યારે કતષ્મ પોતે પાપી બને ને બીજાને પણ નિંદા કરવા દ્વારા પાપી બનાવે. દુ:ખ દુર્ગતિમાં લઈ જાય એ નિયમા નથી પણ પાપના કારણે સદ્ગતિના દરવાજા બંધ થઈ જાય એમાં શંકા નથી.
કેટલાક કર્તવ્ય ખાતર સારું કામ કરવાનું વિચારે છે. પણ હકીકતમાં કર્તવ્ય ખાતર નહિ શુભ ભાવથી, પ્રેમ અને લાગણીથી જો એ કામ કરવામાં આવે તો સારાં કામનું ફળ સંખ્યામાં નહિં, સારી ભાવનાનું અગણિત ફળ મળે છે. તેનું પરિણામ ઘણું ઉત્તમ આવે છે. દા.ત. ભિખારી પાસે એક રૂપિયો ફેકો અને તેના હાથમાં આપો તો પ્રેમથી હાથમાં આપતાં ભિખારીને મળ્યાનો અને બીજાને આપ્યાનો ઘણો આનંદ થશે. એકને શાંતિ થશે, બીજાને પુણ્ય બંધાશે.
કૃતજ્ઞની પ્રવૃત્તિ તેજ કરી શકે જેણે તમારા ઉપર પૂર્વે ઉપકાર કર્યો છે, તેનું વાસ્તવિક મૂલ્ય ત્યારે જ સમજાય. તોફાની ઘોડો જોકીને પાડે, નવો કૂતરો તમોને જોઈ ભસે. કદાચ ગધેડો વિના કારણે લાત મારી દે. પણ ઉપકારીના ઉપકારનું મૂલ્ય સમજાયા પછી તેના પ્રત્યે માન ન ઉપજે તો સમજવું તમારામાં માનવતા જ નથી.
માનવતાનો નાદ જેમાં સંભળાય છે તેવો સદગુણ કૃતજ્ઞતા જે ક્ષણે તમારા અણુ અણુમાં વસી જશે તે દિવસથી તમે ધન્ય થઈ જશો. ઘર્મમંદિરના દ્વાર તમારા માટે ચોવીસે કલાક ખુલ્લા થઈ જશે. ત્યાં જઈ તમારું ને બીજાનું કલ્યાણ કરી પરલોકને સુધારી દેશો.
F
૧૭
