Page Text
________________
એક દિવસ કોયલ ને કાગડો એક વૃક્ષ પર ભેગા થયા. બન્ને ગુણાનુરાગી. કોયલ વસંતઋતુ આવે તે અવસરે વૃક્ષ પર સવારે બેસી મીઠા ટહુકા કરે. જ્યારે કાગડો કોઈના ઘરની બારી ઉપર બેસી કા... કા... અવાજ કરી મહેમાનના આગમનની ખબર આપે. છતાં કોયલનો મીઠો અવાજ સાંભળવા ઘણા જંગલોમાં જાય જ્યારે કાગડાને બારી પરથી ઉડાડવા પ્રયત્ન કરે. રંગે બન્ને કાળા પણ ગુણથી ન્યારા. તેથી જ ઉદ્ધત અને વૃદ્ધનુજને પ્રતિસ્પર્ધી કહ્યા છે. એક આવકાર લાયક છે જ્યારે બીજા ઉપેક્ષા કરવા લાયક છે. એક ડૂબતી નાવને તારે છે જ્યારે બીજા તરતી નાવને ડૂબાડે છે.
નગરીના કિનારે એક બગીચો. સવાર-સાંજ ત્યાં આબાલ-ગોપાલ આવી મનને પ્રસન્ન કરે, તનને તંદુરસ્ત કરે, સમયનો સદુપયોગ કરે. એજ બગીચામાં ઢળતી સંધ્યા પૂર્વે રોજ વૃદ્ધોનું આગમન થાય. બધા ૪૮ની સંખ્યામાં ભેગા થઈ ગામગપાટા મારે. ગામમાં શું નવાજૂની થઈ ? સારું-ખરાબ થયું ? તેની વિના કારણે ચર્ચા કરે. ક્યારેક આ ચર્ચામાં મરચાં પણ ઉડે. કહેવાનું એજ કે, વૃદ્ધ-વૃદ્ધાનુજ થાય તેવી જ્ઞાનગોષ્ટી-ધર્મચર્ચાની ત્યાં પ્રવૃત્તિ ન કરે. તેથી જે બગીચો બીજાને આનંદ આપે એજ બગીચો આ પુણ્યવાન પુરુષોને ધ્યેયહીન હોવાથી ચાલ્યા જવા મૌન રહેવા માર્ગ બદલવા, વિચારો સુઘારવા પ્રેરણા આપે. રસ્તામાં કોઈ સામા મળે તો તેઓ હાસ્ય પણ ન કરે. જીવનમાંથી આનંદ ઉડી ગયો.
આપણે તો વૃદ્ધાનુજની માન્યતાવાળાની વિચારણા કરનારા છીએ. એ લોકો પોતે શું કરે, મેળવે, પામે અને બીજાઓને શું આપે તે જ જાણવાની જરૂર છે. લુચ્ચા, લફંગા, ચોર, લૂંટારા, નિંદકની જિંદગી ઘણી દયાજનક હોય. ચોરની બુદ્ધિ ચોરી કરવામાં જ પ્રવિણ થતી હોય જ્યારે પોલિસની બુદ્ધિ ચોરને પકડવામાં જ રોકાયેલી હોય. જે દીર્ઘદર્શી હોય, વૃદ્ધના સમાગમમાં સમય વાપરતો હોય તે કોઈ દિવસ નુકસાનના ધંધા જેવું કરતો જ નથી. સાહુકાર નીતિમય જીવન જીવવાની ભાવના જે રાખે છે તેનું કારણ દીર્ઘદર્શીનો સહવાસ.
ઘર્મના ક્ષેત્રે જ્યારે વૃદ્ધાનુજ પ્રવેશ કરે ત્યારે આવેલા કે આવનારા કોને કષ્ટ સ્વરૂપે માનતા નથી. જ્યાં માન્યતામાં સુધારો છે, સજ્જનતા છે ત્યાં કર્મનિર્જરા જલદી થાય એ હકીકત છે. તેના પ્રવેશથી અનેક ધર્મમાં સ્થિર થાય. આગળ વધે. “એક ઘડી આધી ઘડી, આધી સે ભી આધ,
તુલસી સત સંગસે, કટે કોટી અપરાધ.” સંત તુલસીદાસની આ કડી ઘણું કહી જાય છે. જીવને સતસંગનો રાગી કરવા કવિ ૨૪ મિનિટ, ૧૨ મિનિટ, ૬ મિનિટ, ૩ મિનિટ અથવા દોઢ મિનિટ જેટલો સમય પણ સતસંગ કરવા આગ્રહ કરે છે. જે દિવસે સતસંગના લાભ આ જીવને સમજાશે તે દિવસે તેના મિત્રો જૂદા હશે. તેની વાતચીત કરવાની પદ્ધતિ પણ જુદી જ હશે. વિચારો ત્યાગમય અને ઘર્મમય બનશે.
| SR No. | 006142 |
| Book Title | Dharm Mahelna 21 Pagathiya |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Harishbhadravijay |
| Publisher | Navjivan Granthmala |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 158 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 18 MB |