Dharm Mahelna 21 Pagathiya

SR No.: 006142
Original Sutra Author: N/A
Author: Harishbhadravijay
Publisher: Navjivan Granthmala
Publication Year: 2005
Total Pages: 158
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 18 MB

Page 101

આનંદી પરિવાર
ચરણ-ચૌદમું
સુપક્ષ... [શ્લોક :]
અણકૂલ ધમ્મીસીલો સુસમાચારો ચ પરિચણો જસT.
એસ સુપખો ધમ્મ નિરંતરાયં તરઈ કાઉ રચા [ભાવાર્થ :
જેનો (સંસારી) પરિવાર અનુકૂળ, ધાર્મિક અને સદાચારવાળો હોય તે સુપક્ષ કહેવાય છે. આવો પુરુષ જ (વ્યક્તિ) વિનરહિત ઘર્મક્રિયા કરી શકે છે. (૨૧) વિવેચન |
પક્ષ એટલે પખવાડિયું (૧૫ દિવસ) એવો જેમ અર્થ થાય છે. તેમ દેશમાં પક્ષ એટલે પાર્ટી એવો પ્રચાર છે. તે જ રીતે સુપક્ષનો સંસ્કારી પરિવાર એવો પણ અર્થ થશે. અને તે દ્રષ્ટિએ જ ઘર્મરત્ન પ્રકરણ ગ્રંથનો ચૌદમો વિચાર કરીશું.
સંસારી શ્રાવકને નજર સામે રાખી આ વિચાર આગળ વધારશું તો શ્રાવકે ચોથા, પાંચમા, છઠ્ઠા, સાતમા વ્રતોને પક્ષ-પરિવારની સાથે સંકળાવવા પડશે. એકથી વધુ વ્યક્તિઓ માટે પક્ષ-શબ્દ વાપરવાના કારણે આ વ્રતમાં મર્યાદા અને જવાબદારીનું માર્ગદર્શન આપવામાં આવેલ છે.
કર્મશાસ્ત્રમાં પિતા-માતા, ભાઈ-બહેન આદિ પરિવાર ધર્મશીલ હોય તો ધાર્મિક, સુસમાચારી, સદાચારી વગેરેનું સંબોધન થાય. સાથોસાથ આવો પરિવાર ઋણાનુબંધના કારણે જ ભેગો થાય.)જો તેમાં એકાદ-બે અધર્મી યા દુરાચારી આવી ગયા તો સમજવું કે પુણ્યમાં ખામી છે. એ જીવો સાથે સંસારમાં શક્ય છે શીતયુદ્ધ પણ મનથી થયા કરશે. માટે જ નાનપણથી પરિવારને સાથે આત્મીયભાવ અને ઘર્મના સંસ્કાર આપવા જરૂરી છે.
પ્રભાવચોર ૫૦૦ ચોરોનો સરદાર હતો. જંબુસ્વામીના ઘરે લૂંટના હિસાબે રાત્રે ગયા. તેઓ પાસે તાળ ઉદ્ઘાટણી અને અવસ્થાપિણી વિદ્યા હતી. તેના બળે ચોરી મન મૂકીને કરતા. પણ આ સ્થળે ન કરી શક્યા. કારણ જંબુસ્વામીનું પુણ્ય. કંટાળી તેઓના ઘરમાં પતિ-પત્ની વચ્ચેની થતી ઘર્મચર્ચા સાંભળી તેઓ આશ્ચર્ય પામ્યા. અહીં પોતે ધાડ પાડવા, ચોરી કરવા આવ્યા છે. જ્યારે આ ભાગ્યશાળી ઋદ્ધિસિદ્ધિ ત્યજી સંયમી થવા માગે છે. છેવટે પોતાના ૫૦૦ સાથીઓ સાથે વિચાર વિનિમય કરી જંબુસ્વામી સાથે રૂબરૂ શંકાનું સમાધાન કરી દીક્ષા લેવા કુલ ૫૨૭ પુણ્યાત્મા જંબુસ્વામીની સાથે સુધર્માસ્વામી પાસે પહોંચી ગયા. આ છે સુપલ પરિવાર.
શાસ્ત્રોમાં સંસારી પરિવારને ક્યારેક સ્વાર્થી પરિવાર તરીકે પણ કહ્યો જ્યારે
q 3 બી 1
–
૭૬