________________
૨૨: અક્ષત જ્ઞાન પિપાસા:
અનુમોદનીય જ્ઞાનોપાસના!! વિશિષ્ટ યાદશક્તિ !!
પૂર્વના મહા મુનિવરો કેટલાય ક્રોડાકોડ શ્લોક પ્રમાણ ૧૪ પૂર્વે સહિત રે સમસ્ત દ્વાદશાંગી સૂત્રોનો અભ્યાસ તેમજ સ્વાધ્યાય કોઈપણ પ્રત વિગેરેના 3 આલંબન વિના મોઢે જ કરતા હતા.
પરંતુ અવસર્પિણી કાળના પ્રભાવે યાદશક્તિ ઘટી જતાં આગમોને લખાવવા પડ્યા.
આજથી લગભગ ૩૦૦ વર્ષ પૂર્વે થઈ ગયેલા ઉપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ તથા ઉપાધ્યાય શ્રીવિનયવિજયજી મહારાજે લગભગ ૧૨૦૦ (મતાંતરે ૨૦૦૦) શ્લોક પ્રમાણ તત્ત્વ ચિંતામણિ નામનો ન્યાય શાસ્ત્રનો કઠીન ગ્રંથ માત્ર એક જ અહોરાત્રમાં કંઠસ્થ કરી લીધો હતો....
પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી મુનિસુંદરસૂરિજી મ. સા. સહસ્ત્રાવધાની હતા. એટલે એક હજાર બાબતોને તેઓ એકી સાથે પોતાની સ્મૃતિમાં અવધારી શકતા હતા ...
કદાચ ઉપરોક્ત પ્રકારની બાબતોમાં કોઈને અતિશયોક્તિના દર્શન થતા હોય તેમણે નીચેના અવાચીન સાધુ-સાધ્વીજીઓના ડ્રષ્ટાંતો ખાસ વિચારવા લાયક છે. (૧) તપાગચ્છના એક સમુદાયમાં એક જ ગ્રુપમાં ચાર સાધ્વીજીઓ
“શતાવધાની” થયા છે.... (૨) બીજા પણ અમુક આચાર્ય તથા એક જૈન પંડિતજી “શતાવધાની થઈ
ગયા. ૩ વર્ષ પહેલાં દિક્ષિત થયેલા એક મુનિવરે માત્ર ત્રણ જ કલાકમાં આખું પખીસૂત્ર કંઠસ્થ કરી લીધું છે. એ જ મહાત્માએ યોગશાસ્ત્રના ૧૦૦ શ્લોક પણ માત્ર ત્રણ જ કલાકમાં કંઠસ્થ કરી
લીધેલ છે... (૪) માત્ર સાત જ વર્ષના દીક્ષા પયયમાં એક મુનિવરે ઉપાધ્યાય શ્રી
યશોવિજયજી મહારાજ દ્વારા વિરચિત ન્યાય અને તર્કશાસ્ત્રના કઠીન
કાપા પા પા પા પા પા પગ પાળા
( બહુરત્ના વસુંધરા-ભાગ ત્રીજો ૪૧
