________________
મe sankranti
at
પ્રભુની હવે કેવળી દિનચર્યાની કલ્પના પણ સામાન્ય માનવી કરવા સમર્થ નથી. તેઓ હંમેશાં જાગ્રત અવસ્થામાં જ હોય છે. બીજા શબ્દોમાં ૨ પ્રહોરનો દેશના કાળ, નિત્ય ભોજી હોવાથી આહાર-વિહારનો કાળ બાદ કરી જ્ઞાનાવસ્થામાં તન્મય હોય છે. વિહાર યાત્રામાં એક કરોડ દેવતાઓ વિવિધ પ્રવૃત્તિ-ભક્તિ કરવામાં વ્યસ્ત હોય છે..
| વીતરાગ પ્રભુને હવે સંસારના કોઈપણ પદાર્થ કે જીવ પ્રત્યે રાગદશા કે મમત્વ નથી. આયુષ્યકર્માદિ - અઘાતી કર્મ જ્યાં સુધી ભોગવવાના છે ત્યાં સુધી નિષ્કામ બુદ્ધિએ ભવ્યજીવોને પ્રતિબોધ કરવા માટે વિચરતા હતા. સાથો સાથ પ્રભુનો મહિમા વધારનારા અષ્ટ પ્રાતિહાર્ય પણ પ્રભુના મહિમાને શોભાવતા હતા. આ રીતે પ્રભુની ભક્તિ વધારવા દેવતાઓ હાજરાહજૂર રહેતા.
દેવો પોતાના દ્વારા થતી પ્રભુ ભક્તિમાં સહેજ પણ ઉણપ ન રહી જાય તેની ખૂબજ કાળજી રાખતા. જ્યારે પ્રભુ એક ગામથી બીજે ગામ વિચરતા હોય અથવા સ્થિર હોય ત્યારે આઠ પ્રાતિહાર્ય તેઓની સાથે સંકળાયેલા હોય છે. (આઠ પ્રતિહાર્ય નીચે મુજબ છે.) અષ્ટ પ્રાતિહાર્યનો સંક્ષિપ્ત પરિચય : " (૧) અશોકવૃક્ષ : પ્રભુ સિંહાસન ઉપર બિરાજમાન હોય ત્યારે પ્રભુની પાછળ
અને જ્યારે વિહાર કરતા હોય ત્યારે ભગવંતની અને સર્વજનોની ઉપર છાયા
પાડે. આ વૃક્ષની ઉપર તાજા નવપલ્લવિત પાંદડા હોય, સર્વ ઋતુઓના 5 જૂઓ ચોમાસી દેવવંદન. ‘‘નિરખ્યો નેમિ નિણંદને''દેવવંદનમાં નેમનાથ ભીનું સ્તવન જૂઓ.
૨૬