________________
ઈન્દ્રભૂતિ (ગૌતમસ્વામી)ને પ્રભુવીરના પ્રથમ દર્શને થયેલ વિચારણા :
કોણ છે આ ? બ્રહ્મા ? વિષ્ણુ ? સદાશિવ ? શંકર ?
ચંદ્ર છે ? ના, ચંદ્ર તો કલંકવાળો છે.
સૂર્ય છે ? ના, સૂર્યનું તેજ તો તીવ્ર હોય છે. મેરુ છે ? ના, મેરુ તો કઠણ હોય છે. વિષ્ણુ છે ? ના, તે તો શ્યામવર્ણવાળા હોય છે. બ્રહ્મા છે ? ના, તે તો જરા (વૃદ્ધાવસ્થા)થી યુક્ત હોય છે. કામદેવ છે ? ના, તે તો અંગરહિત હોય છે
જાણ્યું. આ તો દોષરહિત અને સર્વ ગુણ સંપન્ન ચરમ તીર્થપતિ શ્રી વર્ધમાન મહાવીર સ્વામી ભગવાન છે. ધીરે ધીરે સમવસરણ પહોંચ્યા, પગથિયા પણ ઉત્સાહથી ચઢી ગયા.
ત્યાંજ પ્રભુએ મીઠા ને મધુરા શબ્દોથી ગૌતમગોત્રીય ઈન્દ્રભૂતિને બોલાવ્યા. તેઓના હૃદય મંદિરમાં વર્ષોથી સંગ્રહિત રાખેલી શંકાને (અશુભ વિચારોને શાસ્ત્રોના પ્રગટ કરતા જીવ તત્ત્વની ચર્ચા (વાદ) શરૂ કરી. આમ પૂછ્યા વગર મનમાં સંગ્રહેલી વર્ષોની શંકાનું નિરાકરણ જ્યારે પ્રભુ વચનો સાંભળી થવા લાગ્યું ત્યારે એક ક્ષણ ઈન્દ્રભૂતિજીનો આત્મા વિચાર સાગરમાં ડૂબી ગયો.
અર્થાભાસને પ્ર
‘પોતાને વાદ-વિવાદમાં જે હરાવે તેના શિષ્ય થઈશ.'' એવો ભૂતકાળનો સંકલ્પ ઈન્દ્રભૂતિજીને યાદ આવી ગયો. અને તે મુજબ પ્રભુનું શરણ સ્વીકારવા માટે તેઓ તૈયાર થઈ ગયા. અભિમાન ઓગળાઈ ગયું. સમર્પણની ભાવનાથી ઈન્દ્રભૂતિજીએ પોતાના જીવનને પ્રભુના ચરણે અર્પણ કર્યું. કુબેરે તરત સંયમના ઉપકરણ બધાના માટે આપ્યા અને પ્રભુએ તેઓને સંયમના દાનરૂપે (સામાયિકવ્રત ઉચ્ચરાવી) દીક્ષા આપી. આ રીતે ઈન્દ્રભૂતિ સહિત ૫૦૦ શિષ્યોએ દીક્ષા લીધી. પ્રભુનું શરણ સ્વીકારી જીવન ધન્ય ધન્ય કરી લીધું.
ઈન્દ્રભૂતિ પંડિતે ૫૦૦ શિષ્યો સાથે દીક્ષા લીધી છે. આ વાત વાયુવેગે યજ્ઞમંડપમાં પ્રસરી ગઈ. જો કે બીજા પંડિતો આ વાત સ્વીકારવા તૈયાર નહોતા. પણ વિગત જાણ્યા પછી માની લઈ પોતે પણ શંકારહિત થવા પોતાના શિષ્યો સાથે ક્રમશઃ પહોંચી ગયા. પ્રભુએ તે સર્વેની ક્રમશઃ શંકાઓ ઉપદેશામૃતે દ્વારા દૂર કરી. પરિણામે એ બધા પંડિતો અને બ્રાહ્મણો પ્રભુના સ્વહસ્તે દિક્ષીત થઈ ગયા.
૧૮