________________
સરવૈયું...
ઉપહાર :
હે કૃપાનિધિ તારક પ્રભુ
ધર્મ લોહીમાં નંખાઈ જાય, ચામડીમાં ચિતરાઈ જાય, મગજમાં મઢાઈ જાય, પેટમાં પેસી જાય, નખમાં ફેલાઈ જાય, હૈયામાં જામી જાય, જીભ ઉપર જડાઈ જાય, પછી...
કર્મના કારણે ઉગેલા દુઃખમય દિવસોમાં કે પુણ્યના ઉદયથી અનુભવવાના સુખના દિવસોમાં આનંદ હશે, શાંતિને સમતા હશે. માટે હે જીવ ! અંત સમયે છોડવા-ત્યજવાનો ઉત્તમ અવસર જ્યારે આવ્યો છે તે પહેલાં જ મૃત્યુને મહોત્સવ સમાન માની લે.
યાવતુ ઘર્મી આત્મા થઈ, પોતાને દૂર દૂરના મુસાફર-મહેમાન માની દાન, શીલ, ધર્મ, ભાવરૂપ ચાર ઘર્મનું ભાથું બાંધી જવાની તૈયારી કરી લે.
આવો, આવા ઉત્તમ ધર્મના મર્મને ફરીથી ટૂંકમાં સમજી લઈએ. ઉપસંહાર :
ધર્મ - એ “કલ્પવૃક્ષ' છે. માંગશો તેથી વધુ મળશે. જો કે માંગવાની ઉતાવળ કરતા નહિ. માગવામાં ભૂલ પણ કરતા નહિ.
દાનધર્મ - વ્યવહાર શુદ્ધિ માટે છે. દાનથી તમે જે મેળવેલી છે તેથી વધુ રાજઋદ્ધિ, સમૃદ્ધિ, સુખ, શાંતિ મળશે. યાદ રાખો – દાન એવા સ્થળે, એવી રીતે આપો કે જેથી તમારી શાંતિ જોખમાય નહિ, કીર્તિ નંદવાય નહિ, વીતરાગની આજ્ઞા ભૂલાય નહિ. આપવાથી આ જગતમાં કોઈનું બગડ્યું નથી. ભેગું કરવાથી જ આપત્તિ આવે છે.
“દાન' એટલે આપવું, આપવા જવું. આપવા માટેનું એક સ્થળ નથી, અભયદાનાદિ પાંચ સ્થાન છે. સાધુ - અભયદાન, ઉચિતદાન, જ્ઞાનદાન આપી સ્વને પરનું કલ્યાણ કરે, ઝંખે. શ્રાવકે ભાવ વિના ધનનું દાન આપીને ધનની હાની કરવી ન જોઈએ. પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય બંધાય તેવું દાન આપવું જોઈએ. પરંપરાએ આધ્યાત્મિક શાંતિની વૃદ્ધિ થાય, પરિગ્રહનો ત્યાગ થાય તેવું ઈચ્છવું જોઈએ. સુખ, સાધુ માટે જ્ઞાન પ્રાપ્તિ યા જ્ઞાનદાનમાં છે અને શ્રાવક માટે દાનધર્મના પાલન કરવામાં છે. - દાન આપનારને જ પુણ્ય થાય તેવું નથી. અપાવનારને અને અનુમોદન કરનારને પણ પુણ્યનો અધિકારી થવા તક આપે છે. દશ કોડી શ્રાવકને જમાડવામાં જેટલું પુણ્ય થાય તેથી વધુ પુણ્ય શાશ્વતગિરિ ઉપર એક મુનિને દાન આપવાથી
૧૬૩