________________
(૧૧) ભરતક્ષેત્રમાં ચરમ શાસનપતિ શ્રી સંપ્રતિસ્વામીજી તીર્થંકર પરમાત્માના સમયમાં સમુદ્રકાંઠે વસેલ તામ્રલિપ્તી નામની નગરીમાં સમુદ્ર અને સિંહ નામના બે ભાઈઓ રહેતા હતા. મોટો ભાઈ સમુદ્ર નિર્મળ અને સરળ સ્વભાવનો પુણ્યશાળી હતો. ત્યારે નાનો ભાઈ સિંહ મોટા ભાઇથી સાવ વિપરીત એટલે મલિન દંભી અને પુણ્યહીન હતો. કોઈ એક દિવસે ઘરમાં થાંભલાનો ટેકો દેવા માટે બન્ને ભાઈઓ ઘરમાં ખાડો ખોદતા હતા તે ખાડામાંથી ચોવીશ હજાર સોનામહોરનો નિધિ અને સાથે એક પ નીકળ્યો. તે પત્રમાં લખ્યું હતું કે –“આ દેવદ્રવ્યને નાગ ગોષ્ઠિકે નિધાન કર્યું છે, તે વાંચીને મોટો ભાઈ બોલ્યો કે-“આ દ્રવ્ય આપણે શત્રુંજય તીર્થમાં જઈને ના ગોષ્ઠિકના નામથી તેના કલ્યાણ અર્થે વાપરીએ.” તે સાંભળીને નાનો ભાઈ પોતાની સ્ત્રીની પ્રેરણાથી બોલ્યો કે“મારી કન્યા વિવાહ કરવા જેવી થઈ ગઈ છે, પરંતુ ધન નહીં હોવાથી આટલા દિવસ સુધી તેનો વિવાહ કર્યો નથી. હવે આ ધન આપણને મળ્યું છે. માટે ઉત્સવપૂર્વક આ ધન ખરચીને તેનો વિવાહ કરીએ.” તે સાંભળીને સમુદ્ર મનમાં વિચાર કર્યો કે
આ મારો ભાઈ સ્વભાવથી જ દ્રષ્ટિ બુદ્ધિવાળો છે. તેમાં પણ તે તેની સ્ત્રીની પ્રેરણાથી વાયુ વડે અગ્નિની જેમ અધિક દીપ્ત થયો છે. કહ્યું છે કે
सुवंशजोऽप्यकृत्यानि कुरुते प्रेरितः स्त्रिया । स्नेहलं दधि मथ्नाति पश्यं मंथानको न किम् ॥
ભાવાર્થ :- સારા વંશમાં ઉત્પન્ન થયેલો પુરુષ પણ સ્ત્રીની પ્રેરણાથી અકૃત્યો કરે છે. કેમ કે સારા વાંસથી કરેલો મંથન દંડ (રવૈયો) શું સ્નેહવાળા દહીંને (સ્ત્રીને પ્રેરણાથી) મથન નથી કરતો ?