________________
અને સ્વાધ્યાયી મહાત્માનું એકાસણું મોટું લાગે. સ્વાધ્યાય રૂપી અભ્યત્તર તપના એ સાધક છે ને !
બીજી એક વાત તેઓશ્રીએ કહેલી : પ્રભુની કૃપાથી જ જ્યારે સાધના થાય છે ત્યારે આપણી સાધનાનું કર્તુત્વ આપણી પાસે હોતું જ નથી. અને તેથી આપણી સાધનાનો અહંકાર આપણને ક્યાંથી આવે ? સાધના કરતા જઈએ અને પ્રભુની કૃપાના સ્પર્શથી ભીના થતા જઈએ.
સાધનાના પ્રભુકતૃત્વની સમજના ઊંડા મૂળ પૂજ્યશ્રીજીએ મારા મનમાં આરોપ્યા.
તેમની અગાધ વિદ્વત્તા સાથે તેઓશ્રીની આ પ્રભુપરાયણતા ભળતી અને એક મધુર આયામ પ્રગટતી. તેઓશ્રીની દેખીતી વ્યસ્તતાને સામે છેડે તેઓશ્રીની સહજ સ્થિતિ : ત્યાં પણ કેટલું માધુર્ય પ્રગટતું ! “મધુરાધિપતેરખિલં મધુરમ્'
| અજોડ દાર્શનિક વિદ્વાન તરીકે તેમને જોયા પછી શ્રેષ્ઠ ભક્ત પુરુષ તરીકે તેમને જોવા એ આપણું પરમ સૌભાગ્ય હતું.
મને ઘણીવાર, તેઓશ્રીને જોયા પછી, શંકરાચાર્ય યાદ આવતા, એમના એક પ્રસિદ્ધ સૂત્રને કારણે : તર્વ પ્રતિષ્ઠિતઃ | ભક્તિના માર્ગમાં, સાધનાના માર્ગમાં તર્ક નકામી ચીજ છે.
મઝાનું તારણ આપણી પરંપરાનો અભ્યાસ કરતા મળે કે શ્રેષ્ઠ તાર્કિકો શ્રેષ્ઠ ભક્ત બન્યા છે.