________________
વિકેન્દ્રિત રહેતી. આના કારણે કોઈ પણ એક વસ્તુનું મહત્ત્વ વધું પડતું થઈ શકતું નહોતું. આજે ખરીદશક્તિ ઘણું કરીને પૈસામાં જ પુરાઈ ગઈ. પૈસાથી બધું જ મળી શકે અને પૈસાથી જ બધું મળી શકે. પૈસામાં કેન્દ્રિત થઈ ગયેલી આ ખરીદશક્તિ (Concentrated purchasing power)ના કારણે પૈસો આજનો સુપ્રિમો બની ગયો છે. એમાં પણ, આ ખરીદશક્તિનો વ્યાપ જ્યારે સફરજનથી લઈને સાંસદો સુધી વિસ્તર્યો હોય ત્યારે પૈસો જીવનની રાજધાની બને તે સહજ છે. આથી જ માનવી પૈસા ખાતર બધું ગૌણ કરીને ચાલે છે.
પૈસા ખાતર માણસ આબરૂ વેચી દે છે ને પછી પૈસાથી પુનઃ પ્રતિષ્ઠિત થાય છે. પૈસા ખાતર માણસ આરોગ્યની કબર રચે છે ને પછી પૈસાથી નીરોગી થવા મથે છે.
પૈસા ખાતર માણસ સારા માણસોની મૈત્રી ગુમાવે છે ને પછી પૈસાના પ્રતાપે ઘણા મિત્રો મેળવી શકે છે.
જેની ભારે અછત હોય તેવી ચીજનો ઢેર પૈસાથી ઊભો કરી શકાય છે. મોટું મકાન, ઊંચી સુવિધાઓ, ભપકાદાર ફર્નિચર, ઠસ્સાદાર કપડાં, ભારે દાગીના, મોંઘાં શાકભાજી બધું જ પૈસાથી મળી શકે છે. સંસ્થામાં હોદ્દો, સમાજમાં મોભો, ઈચ્છલી સવલતો, કે માંગેલા પરવાના, વિરવર્તુળની બહાર કશું નથી.
પૈસાથી કોર્ટમાં, ક્રિકેટમાં કે ચૂંટણીમાં વિજય મેળવી શકાય છે; પરીક્ષામાં ઉત્તીર્ણ થઈ શકાય છે, સાજા છતાં માંદા પડી શકાય છે, ધારેલી સ્કુલ કે કોલેજમાં દાખલ થઈ શકાય છે, તમામ કાર્યો અને અકાર્યો આજે પૈસાથી સાધ્ય બન્યાં છે. પૈસાથી આબરૂને લાગેલો બટ્ટો ટાળી શકાય, જેલની સજા ખાળી શકાય, નદીનાં વહેણ અને સાક્ષીનાં કહેણ વાળી શકાય,
T
ઉ૮)
,
