________________
which was not there.
અંધારા ઓરડામાં મધ્યરાત્રિએ, એક અંધ જણ, એક કાળી બિલાડીને શોધે છે,
કે જે ત્યાં હતી જ નહીં. સામગ્રી પાછળની સુખદોડનું યથાર્થ પ્રતિબિંબ આમાં ઝિલાયું છે. પોતાની ઝૂંપડીમાં સોય ખોવાઈ ગયા બાદ ત્યાં અંધારું હોવાથી શેરીના પ્રકાશમાં આવીને સોય શોધતા ડોશીમાની વાર્તા સાંભળીને નાનપણમાં હસવું આવ્યું હશે. આજે વિશ્વમાં આવા ડોશીમાની કરોડો આવૃત્તિઓ જોવા મળે છે. અંદરમાં પડેલી સુખની સોયને તેઓ બહારના ગ્લેમરસ પ્રકાશમાં શોધી રહ્યા છે.
ષોડશક પ્રકરણમાં શ્રી હરિભદ્રસૂરિ મહારાજે ત્રણ જાતનાં વિઘ્નોની વાત કરી છે : માણસ પરગામ જવા તૈયાર થાય ત્યારે તેને ત્રણ જાતનાં વિઘ્નો નડી શકે : (૧) કંટકવેધ : માર્ગમાં કાંટો, કાચ વાગે, અથવા વાહન બગડી જવું વગેરે. (૨) જ્યરવિદ્ધ: રસ્તે જતા મુસાફરને તાવ આવે, પિત્ત ચડે, ઊલટીઓ થાય
વગેરે. (૩) દિભ્રમ: પ્રસ્થાન કર્યું ત્યાંથી દિશા જ ઊંધી પકડાઈ ગઈ હોય. આ સર્વોત્કૃષ્ટ
વિપ્ન છે. સુખની મંઝિલે પહોંચવાના શપથ સાથે નીકળેલા માનવીને આજે ત્રીજું વિશ્ન નડે છે અને માનવીની પ્રવાસગતિ અતિતીવ્ર છે!