________________
નોટબુક્સ અપાય છે, ઠંડીમાં ધાબળા ઓઢાડાય છે, ચોમાસામાં રેઈનકોટ–છત્રી વેચાય છે, દિવાળી પર મેવા–મિઠાઈ ને ઉનાળામાં કેરી પણ પહોંચાડાય છે, છતાં ગરીબીનો સ્કેલ વધતો જાય છે.
ગરીબીનાં કારણોને ધ્યાનમાં લીધાં વિના ગરીબીનો ઉકેલ ત્રિકાળમાં શક્ય નથી. ગૂમડું પાક્યું હોય તો પહેલા ઘસરકા સાથે અંદરની રસી બહાર કાઢવી પડે. બહારથી તો ઘા અને ઉપરનો પોપડો જ દેખાય. પણ પીડાનું ખરું કારણ અંદર હોય છે. ગરીબીનાં કારણોને દૂર કર્યાં વગરની જનસેવા, એ રસી કાઢયા વગર ઘા ઉપર સોફરામાઈસિન લગાડવાની પરિણામશૂન્ય ચિકિત્સા છે.
આખું વિશ્વ પેટ ભરીને જમી શકે એથી ય વધુ અન્ન–ઉત્પાદન જગતમાં થાય છે. અને છતાં વિશ્વમાં કરોડો લોકો ભૂખમરામાં સબડે છે. વિશ્વની તમામ જીવસૃષ્ટિને પૂરતું પાણી મળી શકે તેટલી જલસંપત્તિ હોવા છતાં પણ લાખો—કરોડોને પીવાના પાણીના ય ફાંફા છે. વિશ્વની સમસ્ત માનવસૃષ્ટિને અંગ ઢાંકવા પૂરતું કાપડ આસાનીથી મળી શકે તેમ છે. છતાં, કરોડો માનવોની લાજ પણ ઢંકાતી નથી. વિશ્વની કુલ માનવવસ્તીની જેટલા જ નવાં પગરખાં દર વર્ષે ઉત્પન્ન થાય છે. છતાં, ખુલ્લા પગે ચાલનારાની સંખ્યા પણ કરોડોમાં છે. ગરીબોને મદદ કરવા ઈચ્છનારે પહેલા તો તેના ખરા કારણને જાણવાં જોઈએ.
એક બહુ મજાનું વાક્ય છે : If you want to help the poor, study the rich. ગરીબોને મદદ કરવા ઈચ્છનારે સૌ પ્રથમ શ્રીમંતોની જીવનશૈલીનો અભ્યાસ કરવો જોઈએ.
સેંકડો લોકોને દાયકા સુધી જાંબુ પૂરા પાડી શકે તેવો જાંબુડો ગામના પાદરે ઊભો હતો અને અચાનક આ જાંબુ મળતાં દુર્લભ થઇ જાય ત્યારે વંચિત રહેનારા વર્ગ માટે જાંબુ ઉઘરાવતું ઉપલકિયા સહાયકપણું બજાવવાને બદલે તે દિવસે સવારે જાંબુ લેનારે કઈ રીતે જાંબુ ગ્રહણ કર્યાં હતાં તે ગ્રહણ–પ્રક્રિયા તપાસવી જોઈએ. મૂળમાંથી ઝાડનો ખાત્મો બોલાવીને જાંબુ લેવાયાં હોવાનું જણાતાની સાથે જ (૧) જાંબુ દુર્લભ થયાનું ખરું કારણ હાથ લાગશે (૨) જાંબુની સાથે જ પથિકોનો છાંયડો, પંખીઓનો આશ્રય બધું જ દુર્લભ થયાનું પણ જણાશે.
૧૪