________________
* તે બધા કેવાં કપડાં પહેરે છે ?
* તે કેવા વાળ રાખે છે ?
તે કઈ અને કેવી ભાષા બોલે છે ?
* કેવી મેનર્સ અને ફોર્માલિટીઝ દાખવે છે ?
* તેમના ટેસ્ટ અને હોબીઝ કયા છે ?
* કેવા કિચનમાં તે રાંધે છે ? અને કેવા સંડાસમાં તે જાજરૂ જાય છે ? * તેઓ કેવાં વાસણ વાપરે છે ? અને કઈ રીતે ખાય છે ?
* તેઓ ક્યારે રજા પાળે છે ? અને ક્યારે બજેટ બહાર પાડે છે ? આગળ જતાં પ્રવૃત્તિમાં વ્યાપેલો આ સિમ્પ્ટમ વૃત્તિમાં પણ ભળે છે. * તેઓ શું અને કેવું વિચારે છે ?
* ધર્મ, મૂલ્યો અને રૂઢિઓ અંગે તેમની શી માન્યતા છે ?
* પ્રગતિ અંગેની તેમની પરિભાષા કઈ છે ?
ક્યારેક તો લાગે છે કે લોકોના ધડ જ અહીં છે પણ ડોકાં તો વોશિંગ્ટનના ટાવર પર લટકે છે. તે લોકો કરે તેવું કરે તે વિકસિત..... એડવાન્સ્ડ..... સિવિલાઈઝ્ડ.... શેષ પછાત. પછી ભલેને ત્યાંની અને અહીંની ભૌગોલિક પરિસ્થિતિ જુદી હોય ! બન્નેનાં સામાજિક બંધારણો વચ્ચે આભ–ગાભનું અંતર હોય ! પરાપૂર્વથી ચાલ્યાં આવતાં સાંસ્કૃતિક મૂલ્યો અને રૂઢિઓ વચ્ચે ભલેને ગમે તેટલી અસમાનતા હોય !
બ્રિટનના બેરિસ્ટરો કાળા પેન્ટ–કોટને ટાઈ ઠઠાડીને કોર્ટમાં કેસ લડવા જાય છે ને ! તો આપણેય કરો તેમ જ ! ભલે ને ૪૨ સેલ્સીયસ સુધીના ટેમ્પરેચરમાં બફાઈ મરવું પડે. પરસેવો નિતારીને પણ સિવિલાઈઝેશન તો જિવાડવું જ પડે ! વૈશ્વિક વેશભૂષાની ડાહી ડાહી વાતો કરનારા વૈશ્વિક આબોહવા તો ઊભી કરી બતાડે ! કદાચ કોઈ ધર્મસ્થાનમાં પારંપરિક વેશ પહેરીને જ જવાનો આગ્રહ રાખવામાં આવે ત્યારે આવા જ મહાશયો જનહિતની અરજીઓ ફટકારીને હોબાળો મચાવશે ; કારણ કે વેશસ્વાતંત્ર્ય, ધર્મનિરપેક્ષતા
જ
G