________________
જા. તારી સાસુ તને કાંઈ પણ ઠપકો આપવાનું શરૂ કરે કે તુરંત તું આ માદળિયું તારા બે હોઠો વચ્ચે દબાવી દેજે. તેના પ્રભાવથી ઝગડો આગળ નહીં ચાલે.'' તે કન્યા તો ખૂબ ખુશ થઈ ગઈ. શ્રદ્ધાપૂર્વક માદળિયું સ્વીકારીને તે સાસરે ગઈ. અને ખરેખર ચમત્કાર સર્જાઈ ગયો. સાસુ જરાક ગુસ્સો કરે કે તરત જ સંતની સૂચના મુજબ તે માદળિયું મુખમાં દબાવી દેતી. ઝગડો તરત જ શમી જતો. તેમ કરતા કરતા સાસુનો જાણે સ્વભાવ જ બદલાઈ ગયો અને ઘરનું વાતાવરણ શાંતિ અને આનંદથી ભર્યું ભર્યું બની ગયું.
ઘણાં વખત બાદ તે પોતાના ભાઈના લગ્ન પ્રસંગે પિયર આવી ત્યારે માતાને માદળિયાના ચમત્કારની વાત કરી. માતાની સાથે તે ફરી સંત પાસે આભાર માનવા ગઈ. ‘સ્વામીજી, ખરેખર આપના માદળિયાએ તો ચમત્કાર સર્જી દીધો. હવે તો ઘરનું વાતાવરણ એકદમ સુધરી ગયું છે. મારા સાસુજી સાથે હવે કોઈ ઝગડા થતાં નથી. આપે માદળિયામાં એવી કંઈ જડીબુટ્ટી મૂકી હતી અથવા મંત્રો ભણ્યા હતા તે મારે ખાસ જાણવું છે.''
“જો બેન, મેં કોઈ મંત્ર પણ ભણ્યા નથી કે કોઈ જડીબુટ્ટી પણ અંદર ઘાલી નથી. આ ચમત્કાર માદળિયાનો નથી પણ તારા મોનનો છે. પહેલા સાસુના ઠપકા સામે તું પ્રતિકાર કરતી હતી માટે ઝગડો થતો હતો. હવે માદળિયું હોઠમાં દબાવવા દ્વારા તું સામે મૌન ધારણ કરવા લાગી, તેથી ઝગડા બંધ થઈ ગયા. આ માદળિયાના બહાને મેં તને મૌન રહેવાની જ શિખામણ આપી હતી.’’
ડાયોજીનીસ કહે છે કે, મોન કરતાં તમારી વાણી ચડી જાય તેવી હોય તો જ બોલજો, નહીંતર મૌન જ ધારણ કરજો. લ્યુસીયસ સેનેકા કહે છે કે, ‘હું જે કાંઈ બોલ્યો છું તેનો વિચાર કરું છે ત્યારે મૂંગાઓની મને ઈર્ષ્યા આવે છે.’’ વિલિયમ શેક્સપીયરે લખ્યું છે કે વાણી નિષ્ફળ નીવડે ત્યારે નિર્ભેળ નિર્દોષતાનું મૌન આપણને વશ કરી લે છે.’’ ચિત્ર મૌન છે. સેંકડો શબ્દોથી જે અસર ન થાય તે અસર એક ચિત્રથી થઈ શકે છે. મેડિકલ સાયન્સ પણ મૌનનું ખૂબ સમર્થન કરે છે. વધુ બોલવાથી હાર્ટ-એટેકની સંભાવના ઊભી થાય છે. હાર્ટ-એટેકના દર્દીને ડૉકટરો મૌન જાળવવાની અથવા ધીમું અને
૬૩