________________
Qનિપુણ બોલો
બાલમંદિરમાં ભણતો બાળક પણ ચિત્ર તો દોરતો હોય છે. ચિત્ર દોરનારા બધા ચિત્રકાર ન કહેવાય. ચિત્રકલામાં સારું કૌશલ્ય જે પ્રાપ્ત કરે તે ચિત્રકાર બને. હાલી અને વાલીઓ પણ ગીત ગાતા હોય છે. ગાનારા બધા સંગીતકાર ન કહેવાય. સંગીતકલામાં જે નિપુણ બને તે સંગીતકાર કહેવાય. લખનારા બધા લેખક નથી, રમનારા બધા રમતવીર નથી, દોડનારા બધા દોડવીર નથી, નાચનારા બધા નૃત્યકાર નથી. દરેક ક્ષેત્રમાં ટોચની નિપુણતા તો કોક જ પ્રાપ્ત કરી શકે છે અને ત્યારે જ તે ક્ષેત્રમાં તે કુશળ કહેવાય છે. બોલવું તે પણ જીવનની એક અત્યંત નાજૂક કળા છે. બોલવાનું તો બધા જ કરતા હોય છે પણ ખરેખર બોલતા તો બહુ ઓછાને આવડતું હોય છે. માટે, વાનિપુણતા કેળવવી ખૂબ જરૂરી છે. આ પુસ્તકમાં જણાવેલા વાણીના તમામ ગુણો હસ્તગત થાય ત્યારે વાણીની નિપુણતા પ્રાપ્ત થાય છે.
નિપુણ વ્યક્તિ બોલે છે, ત્યારે તેનો પ્રત્યેક બોલ અણમોલ રત્ન જેવો હોય છે, કાનના આભરણ જેવો હોય છે, નોંધપોથીમાં ટાંકી લેવા જેવો હોય છે, હૈયાને હલાવી દે તેવો હોય છે, મનને હરી લે તેવો હોય છે. તે બોલે છે, ત્યારે હવામાં થૂક નથી ઉડાડતો પણ પળોને શણગારતો હોય છે. તેના વાક્યમાં અમૃતનું વિલેપન હોય છે, હિમાલયના ગૌરીશંકર શિખરની ગરિમા હોય છે, ગંગાની પવિત્રતા હોય છે અને સમુદ્રનું ઊંડાણ હોય છે. તેના મુખના બગીચામાં જીભના ઝૂલે મા ભારતી ઝૂલતા હોય છે. તેના શબ્દોમાં હજારો મેગાવોટનો ઈલેક્ટ્રિક પાવર હોય છે, જે કેટલાય મર્ક્યુરી લેમ્પનાં અજવાળાં એક સાથે પાથરે છે. તેની વાણીમાં પારાની ઘનતા હોય છે તો જલની પ્રવાહિતા પણ હોય છે. તેની વાણી હેયેથી મુખ મારગડે આવીને કાન મારગડે હૈયે પહોંચે
[ પર }
