________________
પણ ભારે મૂંઝાયો. છેલ્લે નિવૃત્ત થયેલા વૃદ્ધ અને અનુભવી મહાવતને ત્યાં બોલાવવામાં આવ્યો. પરિસ્થિતિ જાણ્યા બાદ તુરંત તેણે સેનાપતિને રણશિંગું ફૂંકવા સૂચન કર્યું. રણશિંગાના શબ્દ તો કમાલ કરી. રાજાના આ લડાયક હાથીમાં જબરું શૂરાતન પ્રગટ્યું અને જોર કરીને પળવારમાં તો તે સરોવરના કિનારા પર આવી પહોંચ્યો અને ઝૂલવા લાગ્યો. બાવડાના બળ થાક્યા ત્યાં રણશિંગાનો એક શબ્દ સફળ નીવડ્યો.
કોઇ શબ્દથી શૂરાતન પ્રગટે, કોઇ શબ્દથી શૂરાતન ઓસરે. કોઇ શબ્દ વિકાર પેદા કરે, કોઇ વૈરાગ્ય. કોઇ શબ્દ ક્રોધ ઉપજાવે, કોઇ શબ્દ ક્રોધીને શાંત કરે. કોઇ શબ્દ અહોભાવ ઉપજાવે, તો કોક શબ્દથી ધૃણા ઊપજે. કોઇ શબ્દથી શાતા ઊપજે, તો કોક શબ્દ વ્યથિત કરે.
કુરુક્ષેત્રના મેદાનમાં અનિર્ણયની અવસ્થામાં ગાંડીવને સંકોરીને ઉદાસીન ઊભેલા અર્જુનને શ્રીકૃષ્ણ સ્વધર્મ યાદ કરાવતા જણાવે છે:
પાર્થને કહો ચડાવે બાણ, હવે તો યુદ્ધ એ જ કલ્યાણ.
આ શબ્દોએ અર્જુનને ઢંઢોળ્યો અને સંકોરેલા ગાંડીવને હાથમાં પકડી તેના પર પણછ ચડાવ્યું.
શબ્દના માહાભ્યથી ભક્તામરસ્તોત્ર બોલવા દ્વારા માનતુંગસૂરિએ પોલાદી જંજીરોને તોડી નાંખી હતી !
કલ્યાણમંદિર સ્તોત્રના પાઠ દ્વારા સિદ્ધસેન દિવાકરસૂરિએ ઉજ્જૈનના મહાકાલ મંદિરમાં શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુને પ્રગટ કર્યા હતા.
ઉવસગ્ગહર સ્તોત્રથી ભદ્રબાહુસ્વામીએ શ્રી સંઘ ઉપર આવી પડેલા મરકીના ઉપદ્રવનું નિવારણ કર્યું હતું.
અજિતશાંતિ સ્તોત્ર ભણીને નંદિષેણસૂરિજીએ આખી દેવકુલિકાને સ્થળાન્તરિત કરી હતી.
ઉત્થાનસૂત્રના પાઠ દ્વારા ભર્યુંભાર્યું નગર ઉજ્જડ બની જાય અને સમુત્થાન સૂત્રના પાઠ દ્વારા ઉજ્જડ ગામ પણ ધમધમતું નગર બની જાય તેવા વર્ણનો શાસ્ત્રોમાં વાંચવા મળે છે.
(૨૦)
