________________
કવચમાં ક્યારેક ગોબો પડે છે ખરો અને તગડા વ્યાજે પૈસાનું ધીરાણ થાય છે. આવા પ્રસંગે પણ માનવપ્રેમ કરતા અર્થ(વ્યાજ)પ્રેમ જ કાર્યરત બનતો હોય છે.
સગા બાપને પણ દોઢ ટકા વ્યાજે પૈસા ધીરનારો પુત્ર ભૂલી જાય છે કે તે સ્વયં પિતાનું વ્યાજ છે..
પોતાના પિતરાઇ ભાઇને આ રીતે ધીરાણ કરનારાએ વ્યાજની ટર્સ નક્કી કરતું એક હાઇકું લખી મોકલ્યું :
વ્યાજબી લેશું તમારી પાસે, તમે તો ઘરના છો.
વ્યાજબી' અને “વ્યાજ-બી' વચ્ચેનો તફાવત સમજવા આ હાઇકુ કદાચ બીજી વાર વાંચવું પડશે.
દયાને કરુણાનું ઝરણું સુકાઈ જાય તો ભલે, આવકનો સ્ત્રોત વહેતો રહેવો જોઇએ. સજ્જનતા મરી પરવારે તો ચાલશે, ઇન્કમ જીવતી રહેવી જોઇએ. માણસ ખોટો થાય તો ચાલશે, રૂપિયા ખોટા થવા ન જોઇએ. કો'કની કને છેલ્લા લાકડાના ય ફદિયા ન હોય તો ચાલશે, મારા ઇન્ટીરિયરમાં ખામી નહીં રહે.
નરિમાન પોઇન્ટની દરિયાઇ પાળે સો રૂપિયાની કડકડતી નોટ આપીને પિત્રા આરોગનારા તેના સ્વાદમાં મશગુલ હોય છે ત્યારે કોઇ ભૂખ્યા ટાબરિયાની નજર પોતાના તરફ છે તેનો તેને અણસાર પણ આવતો નથી. કારણ કે ધર્મશૂન્ય અર્થશાસ્ત્ર રૂપિયાની તાકાત માત્ર ભોગમાં બતાવી છે. અર્થશાસ્ત્ર નામના લોઢાને ધર્મશાસ્ત્રના પારસમણિનો સંસ્પર્શ થયો હોત તો રૂપિયાની તાકાત ભોગથી આગળ વધીને ભૂખ્યાના ભોજન સુધી વિસ્તરી હોત. | ગુજરાત યુનિવર્સિટીમાં પૂર્વ અર્થશાસ્ત્ર' ને બદલે “માનવ અર્થશાસ્ત્ર'નો વિષય ભણાવાતો હતો. તેમાં કદાચ માનવનું સ્થાન ઉપર હશે અને અર્થનું સ્થાન નીચે હશે. આજે સર્વત્ર કોરું અર્થશાસ્ત્ર શીખવવામાં આવે છે જેમાં માનવ નીચે છે, અર્થ ઉપર. માટે જ આવું અર્થશાસ્ત્ર, શાસ્ત્રની ખરી વ્યાખ્યા-કસોટીમાં ઉત્તીર્ણ થતું નથી. (શાસનાદુ શાસ્ત્રમ્)
શિક્ષણની સોનોગ્રાફી
