________________
કરવા આવી. આ સાતે ય બહેનો પણ તીવ્ર મેધાવી હતી. મોટી બહેન એકપાઠી હતી. (એટલે એકવાર ગ્રહણ કરેલું કાયમ યાદ રહી જાય). બીજી બહેન દ્વિપાઠી હતી, ત્રીજી બહેન ત્રિપાઠી... એમ સૌથી નાની બહેન સપ્તપાઠી હતી.
વિદૂષી બહેન સાધ્વીજીઓને પોતાની અસાધારણ પ્રતિભા અને મેળવેલી ગજબની શક્તિઓનો પરિચય કરાવવાનું મુનિને મન થયું. સાતે ય આર્યાઓ અંદર વંદન કરવા ગઇ ત્યારે ઓરડામાં એક વિકરાળ સિંહ પાટ ઉપર બેઠો હતો. સિંહને જોતાં જ ચીસો પાડતી આર્યાઓ બહાર દોડી આવી. ભદ્રબાહુસ્વામિજીને વાતની ખબર પડી. બધો ખ્યાલ આવી ગયો. કહ્યું કે,‘અંદર જાવ, હવે તમારા ભાઇ મુનિ ત્યાં જ હશે.’ શ્રમણીઓ અંદર જઇને જુએ છે કે પાટ પર પોતાના ભાઇ મુનિ મૂછમાં મરક મરક હસતા બેઠા છે. વંદન કરી, વિસ્મયભાવ સાથે બહાર નીકળતાં દરેકના મોંમાં શબ્દો હતા. ‘કહેવું પડે. ભાઇએ ગજબની સિદ્ધિઓ મેળવી છે !’
બપોરની વાચનાનો સમય થતાં રોજના ક્રમ મુજબ સ્થૂલિભદ્રજી વાચના લેવા પહોંચ્યા. ગુરુજીને વંદન કરીને બેઠા કે ત્યાં જ આચાર્યશ્રીએ કહી દીધું, “બસ, મુનિવર ! ઘણું ભણાઇ ગયું. હવે જે ભણ્યા છો તેટલું પચાવો તો ઘણું છે. ગઇ કાલે છેલ્લી વાચના થઇ ગઇ. આજથી વાચના બંધ થાય છે.’
99
પોતાના જ્ઞાનનું અજીર્ણ કેવા ગંદા ઓડકાર રૂપે પ્રગટ થયું તેનો ખ્યાલ આવતાં જ આત્માર્થી મુનિને ઘણો આઘાત લાગ્યો. ભૂલનો પારાવાર પસ્તાવો અશ્રુનો ધોધ બનીને વહેવા લાગ્યો. ગુરુજીના ચરણનું અશ્રુઓથી પ્રક્ષાલન કરતાં મુનિ ખૂબ કરગર્યા પણ પાત્રશિક્ષાના હિમાયતી ગુરુ અડગ રહ્યા. દૃષ્ટિવાદ સૂત્રમાં સમાવેશ પામતાં ચૌદ પૂર્વમાંથી દશ પૂર્વનું જ્ઞાન અર્થ સાથે મેળવી ચૂકેલા સુનિ રડતી આંખે સ્થિર ઊભા રહ્યા.
સંઘના અગ્રણીઓને આ વાતની જાણ થતા તેમણે પણ ગુરુજીને વિનંતી કરી જોઇ પણ ગુરુજીનો જવાબ સ્પષ્ટ હતો. ‘જ્ઞાન બોધદાયક બનવું જોઇએ, જોખમકારક નહીં.' હવે આગળના ચાર પૂર્વ શીખવવા હું લાચાર છું.’ ‘પણ ગુરુદેવ ! તો આ ચાર પૂર્વના જ્ઞાનનો કાયમ માટે વિરછેદ જશે, કારણ કે આપના સિવાય પૂરા ચૌદ પૂર્વનું જ્ઞાન બીજા કોઇ પાસે નથી.' સંઘે કહ્યું.
શિક્ષણની સોનોગ્રાફી