________________
રાખી હતી. તે બારીનું નામ હતું: પ્રજ્ઞાપનીયતા. તે બારી દ્વારા પ્રભુ વિરની દિવ્યજ્યોતિએ અંદરમાં અજવાળાં રેલાવી દીધાં. અહંકારમૂર્તિ ઈન્દ્રભૂતિ જો વિનયમૂર્તિ ગૌતમ બની શકે અને અહંકારની ટોચ ઉપરથી વિનયની ટોચ ઉપર એક કૂદકે પહોંચી શકે, તે જાણીએ, ત્યારે ખ્યાલ આવે કે શુભની સંભાવવાનું ક્ષેત્ર કેટલું વિરાટ છે! ગર્વિષ્ઠ ઈન્દ્રભૂતિને જેમણે જોયા કે જાણ્યા છે તે તેમના માટે મહાઅહંકારી તરીકેનો કાયમી અભિપ્રાય બાંધી દે, તો કેટલો મોટો અન્યાય કરી બેસે? આપણે આવો અન્યાય કેટલાને કરતા હશું?
કોઈ વ્યક્તિને બેચાર વાર ક્રોધ કરતો જોયો એટલે ક્રોધી તરીકેની તેમના માટેની છાપ મનમાં ગોઠવી દીધી. પછી કાયમ માટે તે વ્યક્તિ સાથેનો બધો વ્યવહાર તેની તે છાપને મગજમાં રાખીને થાય. મનુભાઈના ગુનાની સજા કનુભાઈને કરવા જેવા આવા અન્યાય ચાળા આપણે ખૂબ કરતા હોઈએ છીએ. કુંડલીમાં વિપરીત સ્થાને બેઠેલા મંગળ કે શનિના ગ્રહ, જેની કુંડલી હોય તેને જ પીડા આપે. પૂર્વગ્રહ એવો ગ્રહ છે, બેઠો હોય મારામાં અને સિાવું તમારે પડે.દરજી પણ જૂના માપથી કપડાં સીવતો નથી. દર વખતે નવું માપ લે છે. આપણે તો એક જ વારના લીધેલા માપથી કેટલીય વ્યક્તિઓ પ્રત્યેના અભિગમ કે વલણના ઝભ્ભા - લેંઘા સીવીને મારી-મચડીને તેમને પહેરાવી દઈએ છીએ. પતલો માણસ જાડો કે જાડો માણસ પતલો બની શકે; બાળક જુવાન અને જુવાન ઘરડો બની શકે; એક્સ-રે ઈ.સી.જી.ના રિપોર્ટમાં ફરક આવી શકે; કોઈની હાઈટ કે વેઈટમાં ફેરફાર થઈ શકે; ઊકળતું પાણી ડીપ ફ્રીઝરમાં મુકાય તો બરફ બની શકે. આ બધી સંભાવનાઓ સ્વીકારવા આપણે તૈયાર, પણ દેખાતી દુષ્ટ વ્યક્તિમાં પણ સજ્જન બનવાની પડેલી સંભાવનાને સ્વીકારવાની આપણી તૈયારી કેટલી? અહંકારી ઈન્દ્રભૂતિ વિનમ ગૌતમસ્વામી બની શકે તે
– ગૌતમ ગોષ્ઠિત
