________________
સમય અગાઉ એક બાળકનો જન્મ થયો હતો. જેનું નામ લ્હામો થોડૂપ હતું. અને એ તેરમા દલાઈ લામાનો જ આત્મા હોવાની પૂરી સંભાવના હતી.
હવે આ નિર્ણય કઈ રીતે કરવો તે મોટો પ્રશ્ન હતો. એટલે રાજ્યના અધિકારીઓ એ સરસ ઉપાય અજમાવ્યો. મૃત્યુ પામેલા દલાઈ લામા જે ચીજ વસ્તુઓ વાપરતા હતા તેવી અનેક ચીજ વસ્તુઓ લાવીને લ્હામાને બતાવી અને તે બાળકે તરત તે ઓળખી બતાવી. ખાતરી થતા જ તરત આ ત્રણ વર્ષના બાળકને તિબેટની રાજધાની લ્હાસા ખાતે લઈ જવામાં આવ્યો ત્યાં ધામધૂમથી ઈ.સ. ૧૯૪૦ માં માત્ર છ વર્ષની ઉંમરે તેઓ સર્વોચ્ચ ધર્મગુરુ દલાઈ લામા ઉપરાંત તિબેટના રાજકીય વડા. તરીકે જાહેર થયા.
ઈ.સ. ૧૯૫૦ માં તિબેટ પર ચીને કો લીધા બાદ ભારતે દલાઈ લામાને આશ્રય આપ્યો હતો અને ત્યારથી તેઓ ભારતમાં રહીને બૌદ્ધ ધર્મનું સંચાલન કરી રહયા છે.
દલાઈ લામાએ આ વાતો પોતાની આત્મકથામાં જણાવી છે જેનાથી પૂર્વજન્મના સંસ્કારોની વાતને પુષ્ટિ મળે છે. શરીરો બદલાવા છતાં આત્મા એ જ રહે છે. સંસ્કારોનો સંચય આત્મામાં થતો હોય છે. બાળક નાનું હોય છે તે શરીરના કદથી. આત્મા તો દરેકનો સમવયસ્ક જ હોય છે. હિમાચલ પ્રદેશમાં ધર્મશાલા વિગેરેમાં આજે પણ મોટી સંખ્યામાં બૌદ્ધ સાધુ જોવા મળે છે. તિબેટમાં પણ બહુ મોટા પ્રમાણમાં બાળસંન્યસ્તો. જોવા મળશે.
- ૨૨ -
