________________
૩૧૦
શ્રીપાળ રાજાને રાસ કઠિન અને ઝીણા વિચારવંત વિષયને બહુજ સહેલા અર્થથી પ્રકાશવાથી સાંભળનારના મનમાં તેની તરત રમણતા થઈ રહે તેવી ખુબી વાપરે. ૧૩, જે જગાએ જેવું દૃષ્ટાંત સિદ્ધાંત ચોગ્યરૂચિકર લાગે તેવું લાગુ કરે. ૧૪, જે વસ્તુ પોતાને વિવિક્ષિત છે તે વસ્તુસહ એટલે કે છ દ્રવ્ય અને નવતત્વની પુષ્ટિરૂપ અપેક્ષાયુક્ત બોલે. ૧૫ સંબંધ પ્રયોજન (મતલબ) અને અધિકારી વાકય વદે. ૧૬, પાદરચનાની અપેક્ષા સહિત વાકય વદે. ૧૭, ષટદ્રવ્ય ને નવતત્વની ચાતુર્યતાયુકત બેલે. ૧૮, સ્નિગ્ધ ને માધુર્યતા સહિત બોલવાથી ઘી ગોળ કરતાં મીઠી લાગે તેવી છટાયુકત વાણી વાપરે. ૧૯, પારકાના મર્મ ખુલલા ન જણાઈ આવે તેવી ચતુરાઈયુકત બેલે. ૨૦, ધર્મ અર્થ પ્રતિબદ્ધ બોલે. ૨૧ ઉદારતા યુકત દીવાના પ્રકાશ સરખા પ્રકાશવંત અર્થ પ્રકાશે. ૨૨, પરનિંદા અને આપ પ્રશંસા વગરની વાણી વદે, ૨૩, ઉપદેશ દેનાર સર્વગુણ સંપન્ન છે એવી પ્રતીતિ થવારૂપ પ્રતિષ્ઠિત પ્રમાણિક વાકય બોલે. ૨૪, કર્તા, કર્મ, ક્રિયા, લિંગ, કાક, કાળ અને વિભકિતયુક્ત વચન વદે. ૨૫, શ્રાતાને નવાઈભર્યા વાક્યોથી હર્ષ વધે એવું બોલે. ૨૬ ઘણું ધીરજ સાચે ધીમાશથી વર્ણન કરી બતાવે. ૨૭, વાર લગાડી કે અચકાઈ અચકાઈને ન બોલતાં અવિચ્છિન્ન મેઘધારાસમાન ચાલુ પ્રવાહ સહિત બેલે ૨૮, ભ્રાંતિ ઉપજવા ન પામે તેવું નિબ્રાંત વચન વદે. ૨૯ ચારે નિકાયના દેવ તથા મનુષ્ય અને પશુ પક્ષી વગેરે પોતપોતાની ભાષાથી સમજી શકે તેવી છટાયુકત બેલે. ૩૦, શિષ્યગણને વિશેષ બુદ્ધિગુણ વધે તેવી વાણી બોલે. ૩૧, પદના અને અનેકપણે વિશેષ આરા પણ કરી લે, ૩૨, સાહિસકપણે બેલે. ૩૩, (એકવાર કહેલી વાત કિંવા દાંત સિદ્ધાંત પ્રયોજન વિના ફરી ફરીને ન કહે તે પુનરૂકિત રહિત બાલે, ૩૪, અને કોઇનું મન કિંચિત પણ ન દુભાય તેવી વાણી વદે. ૩૫, એ પાંત્રીશ વાણ ગુણ સહિત જગતના જીને પ્રતિબંધ આપે છે, તે પ્રભુશ્રીને હે ભવિપ્રાણિ! અવશ્ય ભાવ સહિત નમન કરવું જ યોગ્ય છે; કેમકે એ પ્રભુને નમન કરવાથી ઘણુ કાળ લગી અખંડપણે આનંદ ટકી શકે તે લાભ હાથ લાગે છે.
સમયપએ સંતર અણ ફરસી, ચરમ તિભગ વિશેષ, અવગાહન લહિ જે શીવ મહેતા, સિદ્ધ નમે તે અશેષરે. ભવિકા. સિદ્ધચક્ર પદ વંદો. પૂર્વપ્રયાગ ને ગતિપરિણામેં, બંધન છેદ અસંગ; . સમય એક ઉરધ ગતિ જેહની, તે સિદ્ધ સમરે રંગરે; ભવિકા, સિદ્ધચક્ર પદ વદે,