________________
૨૮૮
શ્રીપાળ રાજાને રાસ પણ છે કે પાપી શિકારી પિતાના આત્માને પણ સંતાપ્યા કરે છે. તેમજ જે જીવને બે જાન કરવા ધારે છે તે જીવને પણ સંતાપ આપે છે જેથી તેવા હિંસકજીવન પોતાના કુળમાં નઠારાં ચિન્હ સૂચવનાર પૂંછડીઆ તારા જેવા કુળક્ષયકારજ સમજવા. તેમજ જે મનુષ્ય નિર્બળ પશુઓને મારી નાંખે છે તે મનુષ્યનું પરાક્રમ પણ રસાતળ (પૃથ્વીના પડ) માં પેશી જાઓ! કેમકે હિંસકપણું, કૃષ્ણલેશ્યા કે જે દુર્ગતિદાયક છે તેની પ્રાપ્તિ આકરાં પરિણામરૂપજ છે. જેમ કેલસ ખાધાથી મહાંડું કાળું જ થાય છે, તેમ નઠારી કરણું કરવાથી પણ જગતમાં અપયશજ પ્રાપ્ત કરાય છે. માટે ઉત્તમ કામ કરવાં એજ ઉત્તમ ગતિ આપે છે. આ પ્રમાણે રાણીએ હિતવચને કહ્યાં; તે પણ રાજાના ચિત્તની અંદર જરા પણ પ્રતિબંધ જાગ્યે નહીં, જેવી રીતે પુષ્કળ વરષાદ વર્ષ્યા છતાં પણ મગશેળિયે પથરે જરા પણ ભિંજાતે કે ભેદા નથી, તેવી રીતે મૂખને ચાહે તેટલે હિતકારી ઉપદેશ દેવામાં આવે તો પણ બાધ ન થતાં ઉલટે ક્રોધ પેદા થઈ આવ્યો. મતલબ કે જેમ સાપને સાકર મિશ્રિત દૂધ પાતાં પણ તે મિષ્ટ દૂધ ઝેરરૂપજ થાય છે; તેમ અમૃત વચનોના સંયોગથી રાજાને પણ ઝેરજ પ્રાપ્ત થયું.
(૧–૧૦) : અન્ય દિવસેં સાત શત ઉલઠે પરવર્યો,
મૃગયાસંગી આવ્યો ગહનવન રાય, મુનિ તિહાં દેખી કહે વ્યાધે છે પીડ કોઢિયેરે,
ઉલ્લઠ તે મારે દેઈ ઘનઘાયરે, સાં. ૧૧ જિમ તાડે તે મુનિને તિમ નૃપને હુવેરે,
હાસ્યતણે રસ મુનિમન તે રસ શાંતરે; કરિ ઉપસર્ગને મૃગયાથી લળ્યા સાતશેરે,
નૃપસાથે તે પહેતા ઘર મન ખાંતરે, સાં. ૧૨ અન્ય દિવસ મૃગ કે ધા એકલે રે,
રાજા મૃગલે પેઠે નઈતટ રાનરે; ભલો નૃપ તે દેખે નઈતટ સાધુનેરે,
બળે નઈજલમાં મુનિ ઝાલી કાનરે. સાં. ૧૩ કાંઈક કરૂણા આવી કઢાવ્યો નીરથીરે,
ઘેર આવીને રાણીને કહી વાતરે;
