________________
ખડે ચાયા
: ૨૬૭
પેદા કરેલી છે એટલે કે જે હું કહું છું તેજ વયન સત્ય છે, બાકી અધાઓનાં કથન મિથ્યા છે. સત્યધર્મ જ આ છે; માટે અન્યધમી ઓના પાસમાં સપડાઇ વિધમ અંગીકાર કરીશ નહીં. બીજાઓ પાખડી ધર્માંપદેશકે છે, વાસ્તે આ વચનને વધાવી મનમદિરમાં પધરાવી રાખ કે જેથી તારા આત્માનું કલ્યાણ થઈ જાય !” ઇત્યાદિ છળપૂણ વચનચાતુરીવડે મનને ભ્રમિત કરી દીધેલ હાવાથી મુખ્ય જીવ તે વચનનેજ વળગી રહી, સત્યખાધ તરફ તિરસ્કાર બતાવે. આમ હાવાથી સદ્ગુરૂ ભેટયા છતાં પણ સદ્રેષ, મનનાર્ત્તિથી વિમુકત રહે અને કુગુરૂએ અંધશ્રદ્ધામાં લીન કરી દીધેલ હાવાના 'પ્રતાપવડે સત્યધર્મ તરફ રૂચિ ન લાવે તથા ગુસેવા પણ ન કરે; એટલુંજ નહી પણ ગુરૂ ભણી શત્રુતા દેખાડે; જેથી તેવા મનુષ્યા ગુરૂના ચેાગ્ય ચેાગ હાજર છતાં ધખેાધ ન પામી શકે.
શ્રવણ,
એ`ઉપર એક દૃષ્ટાંત છે કે કોઇ એક ગેાવાળને અને એક સાનીને ગાઢ ભાઈમધી થઈ હતી; જેથી તે એ એક બીજા પર પૂર્ણ વિશ્વાસ પ્રેમ આદિ રાખતા હતા. --તથાપિ ગેાવાળ જેટલા લાળા, ભલા ને વિશ્વાસુ હતા. તેટલેાજ નહી અલકે તેથી પણ વિશેષ સાની ખળ, દ્યૂત્ત ને વિશ્વાસઘાતી હતેા કેટલાક વખત વીત્યાખાદ ગેાવાળે પેાતાના ધધામાં એ પૈસા સાધારણ રીતે ઠીક પેદા કર્યા, એ જાણી સેાની ગેાવાળ પ્રત્યે કહેવા લાગ્યા કે ‘ ભાઈ ! તારી પાસે પૈસા રાકડા રાખવાથી તને નુકશાન છે. ચાર લઈ જાય, ધૃત્ત ધૂતી જાય અને કકડે કકડે વપરાઇ જાય; માટે તે પૈસાનુ સાનુ ખરીઢી તેના નક્કુર દાગીના બનાવી શરીર ઉપર પહેરી રાખ કે એ બધી ફીકરજ મટી જાય.' ગાવાળે તે વાતને હિતકર જાણી કબુલ રાખી. સાનુ ખરીદી તે સોની મિત્રને આપવાની વિચારણા દર્શાવી. એથી સાનીએ કહ્યું : ‘ ભાઇ હું તારા દાગીના નહીં ઘડી આપુ. મારે ચેાકસી-નાણાવટી-શરાફ્ ને સાની લોકા સાથે અણુનાવ છે; જેથી મારી સાખ બગાડી દીધી છે, માટે તું ખીજા સાનીની પાસે ઘડાવી લે. કાલે મારા દ્વેષી લેાકેા તને ભલેરી વહેમમાં નાખી દે કે આ દાગીના તે। પિત્તળના છે, બહુ ભેળ કર્યાં છે, તને ઠંગી લીધેા છે, વગેરે વાતાની ભ્રમજાળમાં નાંખી ઢે તે આપણા બાળપણના સ્નેહને ધક્કો પહેાંચવાના વખત લાવી મૂકે; માટે ખીજા પાસેથી મનાવી લેવામાં આપણુ એયને લાભ છે.’ આવાં વિશ્વાસ મેસાડનારાં વચન સાંભળી ગેાવાળને વધારે વિશ્વાસ પેદા થયા, જેથી તેણે કહ્યું કે-“હું તારા વગર મીજા સાનીના વિશ્વાસજ રાખતા નથી. તું જે કરી દઇશ તે મારે સહી છે. લેાક ગમે તે લવારા કરશે, પણ માનવું કે ન માનવું, તે મારી મુનસી ઉપર છે, માટે તું પાતેજ દાગીના તૈયાર કર !”