Page Text
________________
ખંડ ચોથો
૨૫૧ - સમયથી ભવનમાં ભટકતાં ભટકતાં મહા મુશ્કેલી સાથ અપૂર્વ અભ્યાસ
ગવડે આત્માની પરિણતી સુધ ન મળી શકે એવી વસ્તુ હાથ લાગી, છતાં જે પ્રમાદ વગેરે દેના લીધે બેદરકાર રહીશ તો હાથ આવેલી દુર્લભ વસ્તુ પર ઉદાસીનતા શેરી ખોઈ બેસીશ એ ધારીને તે શેરીને આપે હાથથી જવા ન દીધી અને તે સાથે મન, વચન, તનની એકાગ્રતાને
ગ પણ ચલિત ન થવા દીધો એથી આપ બાહ્ય ( બહારથી ) અને અત્યંતર ( અંદરથી) ભિન્નતા રહિત સાચા છે, અર્થાત્ જેવા બહારથી સત્ય યોગગવેષી છે તેવાજ અંદરથી પણ છે. અંદર બહારને એકજ રંગ છે. તેમજ નય પણ જાતના છે, એટલે કે નિગમ, સંગ્રહ, વ્યવહાર,
જુસૂત્ર, શબ્દ, સમભિરૂઢ અને એવંભૂત એ સાત નય મુખ્ય છે, છતાં બીજા નય વિશેષ છે; કેમકે એ એકએકના સે સે ભેદ હેવાથી સાત ભેદ છે અને તે પણ વળી જુદા જુદા સ્વભાવના છે, તેમ સાતે નય છે તે પણ એક અંગવાળા નથી. એક અપેક્ષાયે નૈગમ, સંગ્રહ, વ્યવહાર ને રાજુસૂત્ર એ ચાર નય વ્યવહારતા ઘરના છે અને શબ્દ સમભિરૂઢ અને એવંભૂત એ ત્રણ નય નિશ્ચયના ઘરના છે, અને બીજી અપેક્ષાએ પ્રથમના ત્રણનય.વ્યવહાર ઘરના અને પછીના ચારનય નિશ્ચય ઘરના છે, તે સર્વેના જુદા જુદા મત છે, પરંતુ જિનેશ્વર ભગવાનને મત સઘળા નયના મતાથી સહિત છે. એ અનેક પ્રકારના રંગવાળા નય એકાંગી નથી. તેમાંથી આપે ફકત બીજા પક્ષની અપેક્ષાવાળા પ્રથમના નિશ્ચયના ઘરના નયને જ પક્ષ કર્યો છે એથી આપ ફક્ત એક અદ્વિતીય કમ લેપરહિત મોક્ષનાજ અધિકારી છે. વળી હે મહંત સંત! આપ આત્મસ્વભાવરમણના ( એટલે કે આત્માના મૂળ ગુણનાં ખરેખરા વિચાર કરવા રૂપ અનુભવના ) એગી છે, તેમજ વળી આ૫ અનંત-જ્ઞાન, અનંત-દર્શન, અનંત–ચારિત્ર, અકષાયી અવેદી, અગી, અલેશી, અતિંદ્રિય વગેરે વગેરે પિતાના ગુણેના ભેગતા ( ભેગી ) છે, પુનઃ આપ ધર્મસંન્યાસી છે; કેમકે ચોથા અવિરતિ સમકિત ગુણઠાણુથી આત્મધમને શરૂ કરી વ્યવહાર ધમ તેર ગુણઠાણાએ લગી જાળવી છેવટના ચોદમાં ગુણઠાણને નિશ્ચય ધર્મ જાળવી પૂર્ણ પ્રકારે ધર્મસ્થાપના કરી રહેવાથી ધર્મ સંન્યાસી થઈજ ચુકયા છે. વળી આપ મુકિતપદ પ્રાપ્તિના તત્ત્વ માગને શુદ્ધ પણે પ્રકાશી પ્રકટ કરનારા છે, તેમજ આ૫ આત્મદશી* છે; કેમકે આમાને આપે વિભાવદશાથી દૂર કરી સ્વભાવદશાની અંદર સ્થિત કરેલ છે, તે પણ કેવળ-જ્ઞાન, દર્શન, - ચારિત્ર રૂપ આત્માના મૂળ ધર્મનેજ એકાંતપણે કાયમ કરી આત્મગવેષણ કરી છે. પુનઃ આપ શાંત રસને સમીપ કરી ખેદાદિક દોષને ખસેડી કેવળ
| SR No. | 006082 |
| Book Title | Shripal Rajano Ras |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhogilal Ratanchand Vora |
| Publisher | Bhogilal Ratanchand Vora |
| Publication Year | |
| Total Pages | 468 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |