________________
શ્રીપાળ રાજાના રાસ
સાવનથાલ; સાહિબ સેવિયે
કિડાં કદ્રવ કિહાં કૂર કપૂર, કિહાં કુકશ ને કિહાં ધૃતપૂર. સાહિબ સેવિયે,
૧૬
કહાં વાધ ને કિહાં
કહાં શુન્ય વાડી કિહાં આરામ, કહાં અન્યાયી કિડાં નૃપરામ; સાહિબ સેવિયે. લિ છાગ. કિહાં દયાધરમ કિહાં વલિ યાગ, સાહિબ સેવિયે,
કિહાં જી ને કહાં વલી સાચ, કિહાં રતન કહાં ખ'ડિત કાચ; સાહિબ સેવિયે
ચઢતે આઠે છે શ્રીપાલ, પડતે તુમ સરખા ભુપાલ. સા. જો તું નવિ નિજ જીવિત રૂ, તે પ્રણમી કરે તેહજ તુઃ; સાહિમ સેવિયે.
જો ગતિ છે દેખી રજ્જ, તારણ કરવા થાયે સજ્જ. સા. તસ સેનાસાગરમાંહિ જાણુ, તુઝ દલ સાથેચૂર્ણ
પ્રમાણુ; સાહિમ સેવિયે.
મહેાટાશુ નવ કીજે ખૂજ, સવિ કહે એહવુ' બૂઝ. અબુઝ, સાહિમ સેવિયે’.
८
૧૦
અથ:-ચ’પાનગરીમાં અજીતસેન રાજા છે તેની અગાડી જઈ ચતુરમુખ દ્રુત રસાળએટલે કે પહેલાં મીઠાં, પછી ખાટાં; અને છેવટે ખારાં, એમ ભેાજન પદાર્થ જમવાની રીત પ્રમાણે ( અર્થાત્ ભેાજનમાં પહેલાં મિષ્ટાન્ન પછી શાક ભજીયાં ચટણી અને છેવટ પાપડ કાચરી સાથેવડાં વગેરે પિરસાય તે જમાય છે તેમ ) ત્રણ રીતથી રસીલાં વચન કહેવા દ્ભાગ્યેા કે: “ હે રાજન ! આપ હવે વૃદ્ધ થયા છે. માટે આપ સાહેબ હવે પરમેશ્વરને ભજી માકીની જીંઢંગી ગુજારે એજ ઉત્તમાત્તમ છે, અથવા તા મારા સાહેમની ખિદમત કરે. આપે આપના ભત્રીજા શ્રીપાળકુવરને તેના પિતાના રાજ-તખ્તપર બિરાજેલ છતાં તેને રાજ્ય વ્યવસ્થા સ`ખી ભાર વહન કરવાને અસમર્થ જાણી પેાતાની ખાંધપર તે ખેાળે ઉઠાવી લઈ કળાઓમાં પ્રવીણતા મેળવવાને માટે વિદેશ માલ્યા હતા તે સુંદર પ્રકારે સર્વ કળા શિખી નિપુણુ ખની હાથી, ઘેાડા, રથ ને પેદલવાળા ઉદાર લશ્કર સહિત આપના ખાંધ પરના ખેો ઉતારી લેવા