Page Text
________________
ખંડ ત્રીજે.
૨૯ કુંવરીને અગ્નિસંસ્કાર કરવા સ્મશાને લઈ જતી જાણે કે તાકીદથી ઘેડ દોડાવી મહારાજા સ્મશાન સ્થળ નજીક જઈ પહોંચ્યા અને તે ડાઘુઓને કહેવા લાગ્યા–“મને કુંવરી બતાવો હું એણીને સાજ કરું છું. તમે સર્ષદંશથી મૂછ પામેલીને દાહ ન દે.” આ પ્રમાણે ભવ્ય મૂર્તિવંતનું ભાષણ સાંભળી વિશ્વાસ ઉત્પન્ન થતાં તેઓએ મઈયતને તે જ ઠેકાણે ભૈયપર મૂકી એટલે શ્રીપાળ મહારાજાએ પવિત્ર પાણી મંગાવી હારનું ન્હવણ બનાવી (તે જળથી હાર પેઈ) તેણીની આંખે પર, નખ પર તે જળ છાંટયું અને થોડું મઢામાં મુકયું કે તુરત જ સર્વ પ્રેક્ષકોના મનમાં ચમત્કારિક રીતે પ્રતીતિ થાય તેમ તે કુંવરી નિવિષ થતાં સાજી થઈ, અને આળસ મરડીને બેઠી થઈ. એ જોઈ તેણીને પિતા મહસેન ઘણેજ પ્રસન્ન ચિત્તવંત થયો અને પુત્રી પ્રત્યે કહેવા લાગ્યો-“હે વત્સ! જે આ મોટા ભાગ્યના ધણી અહિં ન પધારત ને ઉપકાર રૂપ પ્રકાશન કરતા તે તારા શરીરની શી દશા થાત? હતી ન હતી અંદગી થઈ જાત માટે તેને પ્રાણદાન આમજ આપેલું છે, જેથી તું મને પ્રાણથી પણ વિશેષ વહાલી છે, તો પણ તને આ ઉપકારી પ્રાણદાતાના હાથમાં સોંપવી ૧ ઘટે છે, એ મારા હૃદયને ગુપ્ત વિચાર છે તે તું ધ્યાનમાં લે, માટે તારે આ વરનારનેજ વરવો પડશે; કેમકે ભયથી બચાવે તેજ ભર્તા ગણાય છે.” આ પ્રમાણે કહેવાથી ભદ્રિક ભાવવાળી અવિલસિત વનાજ્ઞાતવના મુગ્ધા છતાં યૌવનવિલાસથી અન્ન હોવાને લીધે તિલકસુંદરીએ શ્રીપાળમહારાજાની તરફ સ્નેહાળ અને રાગવાળી એક ટકથી જોઈ ચિંતવવા માંડયું-“ તારી પ્રેમની ગતિ આ વખ્તાવરજીની સાથે અકળ–ન કળી શકાય એવી–ન કહી બતાવાય એવી અને અજબ રંગવાળી છે, એ શું હશે? ખચિત પૂર્વ રાગનીજ પ્રબળતા હોવી જોઈએ, નહીં તો મારા મનની ગતિ આવી થાય જ નહીં. જે હું આમને મારા પ્રાણ કહું, તો તે પણ બોલવું લાયક જણાતું નથી; કેમકે પ્રાણથી પણ વિશેષ પ્રેમ આમની ઉપર ઉત્પન્ન થાય છે એથી પ્રાણ કહેતાં ન્યુનતાભાવ જણાય. પ્રાણ હોય તો જ પ્રેમ થાય છે. પ્રાણ વગર પ્રેમ થતો જ નથી એ જતાં પ્રાણથી પ્રેમ અધિક ન ગણાય ત્યારે પ્રેમ અને પ્રાણ બને બરાબર ગણાય અને દુનિયામાં તો પ્રાણથી પ્રેમ વિશેષ વહાલે ગણેલ છે, કેમકે ઘણું લેકે પ્રેમને જાળવવા માટે પ્રાણની આહુતી આપી દે છે; પરંતુ સજજન જ તે પ્રાણને માટે પ્રેમની આહુતી આપતા
આ વચન એજ સૂચવે છે કે ઉપકારીને ઉપકાર ન ભૂલતાં તેને ઉત્તમ બદલો વાળી આભારી થવુંજ ઘટે છે.
૨૬
| SR No. | 006082 |
| Book Title | Shripal Rajano Ras |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhogilal Ratanchand Vora |
| Publisher | Bhogilal Ratanchand Vora |
| Publication Year | |
| Total Pages | 468 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |