________________
ખંડ ત્રીજો
૧૪૧ ત્યાં માથાના મુગટમાં, હારમાં અને માથાના અન્ય દાગીનાઓમાંજ જગ્યા મળશે. (મતલબ એ કે તે મરી ગયા તો હૃદયને કઠોર કરી મનને શાંત કરે, કેમકે તમારે ધણું મરી ગયા છતાં પણ તમે તે ઉત્તમ ગુણવાળાં છે જેથી મારે ત્યાં પણ માનવંતાંજ થશે. હું તમને માથાના મુકુટ અને હૈયાના હારની પેઠે વહાલ સાથે માન આપી નિરંતર જાળવીશ, માટે કશી ફિકર કરવાની જરૂરજ નથી. જેને કોઈ આધાર ન હોય કે જે નિર્ગુણ હોય તેને શોચ કરવાની જરૂર છે કે મારે હવે ક્યાં ધડો થશે !)” આ પ્રમાણે કાળા હૃદયવાળા નીવડનારા વળનું ફઈ પણ નામ પાડતાં ભૂલી ગઈ હતી. તેનાં વ્યંગવચન (કુટિલાઈભર્યા બેલ) સાંભળી અને સુઘડ સ્ત્રીઓ વચનેને મતલબ સમજી ચિતવવા લાગી કે-“ કહી ન કહો પણ પ્રાણનાથનો ઘાત કરવાનું ઘાતકી કામ એણેજ કર્યું છે! બીજે કાઈ નાથને કે આપણે વૈરી છે જ નહીં. આ દુર્ણ વિશ્વાસઘાતીએ ધન અને સ્ત્રીઓની લાલચને લીધેજ સ્વામીદ્રોહ કર્યો છે, છતાં પણ મેઢે મીઠાસ રાખી આવીને મળે છે, પણ તેની મીઠાસ તરવાર પર ચઢાવેલી ચાસણીના સરખી જીવ લેનારી છે. જેમ તરવારની ધાર પર ચાસણી ચડાવી હોય અથવા તો લોઢાના ગલેફા ઉપર ચાસણું ચડાવી ગલકું બનાવ્યું હોય, પણ તેની મીઠાશને સ્વાદ લેવા જતાં જીભ ને દાંતના બુરા હાલ થાય છે, તેમ આના મીઠા બોલો તરફ વિશ્વાસની નજર રાખતાં બુરા હાલ થાય તેમજ છે, જેથી હવે આપણને આપણું અમૂલ્ય શીળરત્ન સાચવવું શી રીતે બની શકશે ? કેમકે જે લાલચને વળગી એણે ઉપગારીને પણ અંત આણ્યો છે તે પાપી આપણું શીળને પણ ઉપઘાત–ભંગ કરશે, માટે આપણે પણ જેમ કંતે દરિયામાં ઝંપાપત કર્યો, તેમ દરિયામાં ઝંપાપાત કરિએ, જેથી પ્રાણ જતાં પણ કાયમ રહેશે.”
(૧-૧૪) સમકાળે બેહ જરે, મન ધારી એ વાત ઈણ અવસર તિહાં ઊપરે, અતિવિસ ઉતપાતરે. જીવ, ૧૫ હાલકલેલ સાયર થયેરે, વાર્થે ઊભડ વાયરે; ઘેર ઘનાઘન ગાજિયાડૅ, વિજળી ચહુ દિશિ થાયરે. જીવ. ૧૬ Fઆથંભા કડકડે રે, ઉડી જાય સઢરરે; હાથે હાથ સૂઝે નહીં રે, થયું અંધારું ઘોર. જીવ. ૧૭ ડમડમ ડમરૂ ડમકતેરે, મુખ મૂકે હુંકારરે; ખેત્રપાળ તિહાં આવિયારે, હાથે લેઈ તરવારરે. જીવ. ૧૮ વીર બાવને પરિવર્યારે, હાથે વિવિધ હથિયારરે, છડીદાર દોડે છડારે, ચાર ચતુર પડિહારરે. જીવ, ૧૯