Shripal Rajano Ras

SR No.: 006082
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhogilal Ratanchand Vora
Publisher: Bhogilal Ratanchand Vora
Total Pages: 468
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 147

૧૨૨
શ્રીપાળ સજાને રાસ ગણિ વિરચિતે શ્રી સિદ્ધચક મહિમાધિકારે શ્રી શ્રીપાળ ચરિત્ર પ્રાકૃત પ્રબંધે વિદેશગમને કન્યા કય પાણિગ્રહણેત્યાદિ વર્ણન નામ દ્વિતીય ખંડ:
અર્થ-શેલડીના સાંઠામાં ખંડ ખંડ (કાતળી કાતળી) માં જેમ મીઠો રસ હોય છે તેમ આ રાસના ખંડ ખંડમાં મીઠે રસ છે, તે પણ શેલડીના ખંડમાંનાં રસની મધુરતો ખંડ ખંડમાં સ્વાદ ફેર હોવાથી તે ખંડિત રસવંત છે. તેગંજ તે રસની લહેજત ચીડ વખતજ આનંદ આપે છે, અને કફ વગેરે વિકાર કાપે છે, પરંતુ આ શ્રીપાળચરિત્રના ખડેમાં તે ખંડે ખડે એક સરખેજ સ્વાદ પનારે રસ કાયમ રહેલો છે, તેમ જ તે રસની લહેજત લાંબા સમય સુધી અખંડાનંદ આપે છે, અને અસાધ્ય ભાગના વિકારે કાપે છે. એથીજ
લડોના ખંડે રર્સ કરતાં સર્વ પ્રકારે આ રાસના ખંડને રસ ખંડ પાડ્યા છતાં પણ અખંડ રસરૂપ છે. જેમ સાકરના સો ખંડ કર્યા છતાં પણ તેની અંદરની મિષ્ટતા જેમની તેમ કાયમ રહે છે, તેમ આ રાસના ખંડ ખંડ કર્યા છતાં પણ તેમાંની મીઠાસ જેવીને તેવી જે વિદ્યમાન છે. તેમજ જેમ શેરડીમાં મીઠાસ પૃથ્વી મારક્ત પ્રાપ્ત થાળે છે, તેમ આવા ગ્રંથના ગૂઢ ગહન રહ
સ્થ રૂપ રસ ગુરૂદ્વારાજ પ્રાપ્ત થાય છે. ઍજ નિમ મુજબ મને પણ અખંડ રસ વાળા શ્રીપાળ ચરિત્રની ગુરૂગમતા મારા ગુરૂરાજ શ્રીમદ્ કીર્તિવિજ્યજી ઉપા થાય મારફત પ્રાપ્ત થઈ જેથી વિનયવિજયજી કહે છે કે મેં પણ આ રાસને બી ખંડ-વિભાગ કથન કર્યો.
ઇતિ શ્રી શ્રીપાળચરિત્રના રાસની અંદર શ્રીપાળ કુવર વિદેશ જઈ સ્વપરાક્રમ કરીને બે કન્યાઓનું પાણિગ્રહણ કરવું એ સંબંધી પુરોહિત પૂર્ણચંદ્ર શર્મા કૃત ગુજરાતી ભાષાંતરરૂપે બીજો ખંડ પૂર્ણ થયે.
૧ કેટલાંક ભાષાંતર કર્તાઓએ ખાંડના ખંડ-કકડાની મિઠાસ જેવી રાસના ખંડની મિઠાસને કલ્પી છે; પરંતુ ખાંડના કકડા હતાજ નથી. તે તે ભૂકારૂપે જ હોય છે. તેમ ખાંડ ને સાકરને અર્થ કલ્પી કહાડીએ તો તે પણ ભાષા વિરૂદ્ધ છે. માટે જ અધ્યાહાર રૂપે ઉપરનેજ અર્થ સંબંધ જોતાં યોગ્ય લાગવાથી દાખલ કર્યો છે, તે તે માટે સુજ્ઞ વાચકો લક્ષ દઈ યોગ્ય અર્થ સ્વીકારવા કૃપા કરશે.
ભા. ક.
દ્વિતીય ખંડ સમાપ્ત