________________
શ્રીપાળ રાજાને રાસ કેમકે નાંગર ઉપડયા વિના વહાણનું હંકારવું જ મેકૂફ થઈ પડયું. તેના લીધે કિકર થઇ આવતાં હો હા મચી ગઈ. એ જોઈને ધવળશેઠ કિકરમંદ થઈ રહ્યો, ચિત્તમાં ચિંતા પણ સમાવા ન લાગી અને અતિશય મુંઝવણ થતાં તરત શીકોતરમાને વહાણ થંભવાનું કારણ પૂછવા ગયો કે-“હે મા! હવે શો ઉપાય લેવો ? શીકોતરમાએ જવાબ આપ્યો કે-“હેશેઠ! વહાણ તો દેવતાએ ભાવ્યાં છે, માટે જે બત્રીશલક્ષણા પુરુષનું તેને બલિદાન આપવામાં આવે તે તારાં વહાણ બંધનથી મુક્ત થશે.” આવું સાંભળીને શેઠ તે સંબંધી વિચાર કરીને બત્રીસલક્ષણ નરને હાથ કરવા રાજાની પાસે જવાનો નિશ્ચય પર આવ્યો.
(૧-૧૭)
(ઢાળ ત્રીજી-શ્રેણિક મન અરિજ થયો-એ દેશી.) ધવળ શેઠ લઈ ભટણું, આઑ નરપતિ પાયરે, કહે એક નર મુજને દિયે, જેમ બળિ બાકુળ થાય. ધ. ૧ રાય કહે નર તે દિયે, સગે નહિ જસ કેઈરે, બળી કરજે ગ્રહી તેહને, જે પરદેશી હોય. ધવળ. . ૨ સેવક ચિહું દિશ શેઠના, ફરે નયરમાં તારે, કુંવર દેખી શેઠને, વાત કહે સમતારે. ધવળ. ૩. દીઠ બત્રીસ લક્ષણો, પુરૂષ એક પરદેશરે, કહો તે ઝાલી આણીએં, શુદ્ધિ ન ત લેશીરે, ધ. ૪ ધવળ કહે આ ઈહાં, મ કર ઘડિય વિલંબરે, બળ દેઈને ચાલિયે, વહાર નહિ તસ ખૂબ રે. ધવળ. ૫
અર્થભેટ ધરવા યોગ્ય અમૂલ્ય વસ્તુઓ થાળમાં ભરી દબદબા સહિત ધવળશેઠ ભરૂચ બંદરના મહારાજાની પાસે ગયે અને ભેંટણું ચરણમાં મૂકી સવિનય પ્રણામ વગેરેની મર્યાદા સાચવી પછી વિનંતી કરવા લાગે કે - નામવર! દુષ્ટ દેવના નડતરથી મારાં વહાણ થંભી રહ્યાં છે, તે માટે એક બત્રીસલક્ષણ પુરુષને ખપ છે કે જે મળતાં તે દેવને બળી બાકળા અપાય.” રાજાએ કહ્યું-“ધનપતિ ! જે પુરુષનું અહીં કેઈ (મારા રાજ્યમાં) સગું ન હોય, અને જે પરદેશી હોય, તે પુરુષ તમને આપવામાં
૧ આ સંબંધ એવો બોધ આપે છે કે-રાજાએ પોતાની પ્રા તરફ કેવી ને કેટલી પ્રેમલાગણી રાખવી જોઈએ ? પ્રજાનું દિલ દુભાય તેવી કશી પણ હીલચાલ ન કરવી જોઈએ, એથી જ તેવા રાજા પ્રજપ્રિય થાય છે,