________________
અધ્યાત્મ ગીતા
ગાથા-૩૪
૫૭
પ્રતિસ્પર્ધીભાવરૂપ ક્ષમા આદિ ચારે ગુણોનો આશ્રય પ્રાપ્ત કરીને પોતાના સ્વાભાવિક આત્મગુણોની પ્રગટતા થવાથી આ આત્મા સારા બળવાળો બન્યો. સંસાર કાપવામાં અને મુક્તિ તરફ પ્રયાણ કરવામાં પોતાના જ સ્વાભાવિક બળથી ભરપૂર વીર પુરુષ બન્યો છે.
તથા ક્ષમા - નમ્રતા - સરળતા અને સંતોષ આવા પ્રકારની આ આત્માની જે ગુણોની સંપત્તિ છે. (ગુણોરૂપ ધન છે) તે સંપત્તિને ભોગવનારો અત્યન્ત ધીરજગુણવાળો બન્યો છે. આ આત્માને હવે ક્યાંય માયા - મમતા રહી નથી. અનાદિકાળની જે મોહની વળગણ વળગી હતી તે નાશ પામી ગઈ છે.
ફક્ત હવે જે જે કર્મો બાકી છે અને ઉદયમાં આવી રહ્યાં છે. તે તે કર્મપ્રકૃતિઓ વળગેલી છે. (તે તે કર્મપ્રકૃતિઓનો ઉદયમાત્ર ચાલું છે). પરંતુ આ આત્મા ભૂતકાળની જેમ તેમાં એકાકાર થતો નથી. સુખ-દુઃખના સંજોગો કર્મના ઉદયને અનુસરે અવશ્ય આવી જ જાય છે. પરંતુ આ આત્મા તેમાં ક્યાંય લપાતો નથી. પુણ્યોદય થાય અને સોનાના સિંહાસન ઉપર બેઠક મળે અથવા પાપનો ઉદય થાય અને કાનમાં ખીલા નખાય. પગ ઉપર ખીર રંધાય આમ અનુકૂળતા કે પ્રતિકૂળતામાં આ આત્મા હર્ષિત કે નાખુશ થતો નથી. આટલો બધો બળવાન અને જાગૃત થઈ ગયો છે. આ આત્માને બન્ને ભાવો સમાન લાગે છે.
આ આત્મા આવા ભાવોમાં વ્યાપ્ત થયા વિના ઉદયમાં આવેલાં તે તે કર્મોને સમભાવથી માત્ર ભોગવીને તેને ખેરવનારો જ (નાશ કરનારો જ) બને છે. કર્મોનો નાશ કરીને આ આત્મા તે કર્મોથી અળગો બની જાય છે. કર્મરહિત થઈને તે આત્મા કર્મથી અળગો (કર્મરહિત) થઈને શુદ્ધ બુદ્ધ બને છે. ૩૩ II
