________________
ગાથા-૧૬
૨૫
અધ્યાત્મ ગીતા બને છે એટલું જ નહીં પણ દાન લેનારો જો અનુકૂળ ચાલે તો રાગની વૃદ્ધિ અને દાન લેનારો જો પ્રતિકૂલ ચાલે તો દ્વેષની વૃદ્ધિ થાય આમ આ જીવ ચંચળ ચિત્તવાળો બનીને કડવા વિપાકવાળાં ચિત્ર વિચિત્ર કર્મો જ બાંધે છે.
દાનાદિ કર્યા પછી પણ દાન લેનારા જીવો જો અનુકૂળ ચાલે તો તેના ઉપર લાગણી, પ્રેમ. રાગ આદિ ભાવો થાય અને દાન લેનારા જીવો જો પ્રતિકૂળ ચાલે તો તેના ઉપર રોષ ગુસ્સો બોલાચાલી અને ઝઘડા થાય. આમ આ જીવ દાન કરવા છતાં પણ નિર્લેપભાવ ન હોવાથી કડવાં વિપાક આપે તેવાં ચીકણાં કર્મો બાંધે છે.
તથા દાનાદિ કાર્ય કર્યા પછી પણ પોતાની પ્રશંસા અને માનપાનની તીવ્ર ઇચ્છા આ બધું સંસાર વધારનારું જ કાર્ય થાય છે. માટે જ જ્ઞાની આત્માઓ ધનાદિ સંપત્તિનો ત્યાગ કરી તેની મમતા ત્યજી સંતપુરુષ થવાનો માર્ગ સ્વીકારે છે. સંયમનો માર્ગ સ્વીકારે છે. પણ ઘરમાં રહીને દાનાદિમાં જોડાતા નથી.
જેમ જેમ આ જીવ આવા પ્રકારના મોહના વિકલ્પોમાં જ અટવાય છે. તેમ તેમ નિ:સ્પૃહ થવાનો, વૈરાગી થવાનો, નિર્લેપદશા પ્રાપ્ત કરવાનો, સંસારી મોહમાયાથી દૂર રહેવાનો જે આ આત્માનો ભાવ હતો. તે ભાવ હણાઈ જાય છે અને મોહના વિકલ્પોમાં આ જીવ અટવાઈ જાય છે માન-માયાદિની માત્રામાં જોડાઈ જાય છે. તે કારણે જ મહાત્માઓ રાજપાટ છોડીને દીક્ષિત થતા હતા. પણ વધારે દાનાદિ અપાય એટલે રાજયને ચોંટી રહેતા ન હતા.
અન્યથા જો પોતે જેને દાનાદિ આપ્યું છે. તેની વિપરીત ચાલબાજી જોતાં આ જીવ આર્તધ્યાન અને રૌદ્રધ્યાનમાં અટવાઈ જાય જેથી “આત્મગુણને હણતો છતો આ જીવ પોતે પોતાનો જ હિંસક
